Translate

લેબલ climate સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો
લેબલ climate સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો

સોમવાર, 2 નવેમ્બર, 2009

હરિશ્ચન્દ્ર ગઢની ટ્રેક-સફરે...(ભાગ-૧)

આજે હું તમારા બધા સમક્ષ મારા જીવનનાં એક અતિ અવિસ્મરણીય, રોમાંચક અને સાહસિક અનુભવનું વર્ણન કરીશ.આ અનુભવ એટલે મેં માણેલી મહારાષ્ટ્રના અહમદનગરની સરહદ પાસે આવેલ હરિશ્ચન્દ્ર ગઢ નામની એક અતિ સુંદર અને રમણીય જગાની બે દિવસ-એક રાત સુધી ચાલેલી (ઓવરનાઈટ) ટ્રેક.(ટ્રેક એટલે પહાડ પર કે પર્વતીય માર્ગ પર પગે ચાલીને કરેલી યાત્રા)આ ટ્રેકમાં મને એટલી મજા આવી કે બે દિવસ સુધી હું એક તદ્દન નવી જ અનોખી દુનિયામાં પહોંચી ગયો - મુંબઈ શહેરની આ ધાંધલધમાલ ભરેલી જિંદગીથી ખાસ્સો દૂર!ત્યાં મોબાઈલ નેટ્વર્કનું કવરેજ પણ ન હોવાને લીધે જાણે સામાન્ય જનજીવન સાથેનો મારો સંપર્ક જ એ બે દિવસ સુધી તૂટી ગયો.






મારા આ ટ્રેક પ્રવાસની શરૂઆત થઈ શનિવારની એ વહેલી સવારે.હું મારા ઓફિસના સહકર્મચારી મિત્રો આદિત્ય અને સ્વપ્નિલને દાદર સ્ટેશને મળ્યો અને ત્યાંથી અમે સાથે લોકલ ટ્રેનમાં કલ્યાણ ગયા જ્યાં સ્વપ્નિલનો મિત્ર મયુરેશ અમારી સાથે જોડાયો.અમે ચારે એ માલશેજ ઘાટવાળા રસ્તે થઈને જનારી એસ.ટી. બસ પકડી અને લગભગ અઢી કલાકની આરામદાયક મુસાફરી કરી અમે ખૂબી ફાંટા નામની જગાએ પહોંચ્યા.અહિં પુણેથી એક ટ્રેકિંગ ગ્રુપ આવવાનું હતું જેની સાથે અમારે જોડાઈ જવાનું હતું. અમે મુંબઈથી ફક્ત ચાર અને તેઓ પુણેનાં સોથીયે વધારે!અમે જલ્દી પહોંચી ગયા હતા એટલે અમે તેઓ આવે ત્યાં સુધી આસપાસનાં લીલાંછમ ખેતરોમાં ટહેલવાનું નક્કી કર્યું. ખુલ્લી વિશાળ જગ્યામાં ડાંગરનાં ખેતરો, એક નાનકડું સુંદર તળાવ , ઘણુંબધું કૂણુંકૂણું ઘાસ અને લીલાંલીલાં ઝાડીઝાંખરા વચ્ચે મેં તો અહિંથી જ પ્રક્રુતિને ભરપેટ માણવાનું શરુ કરી દીધું.

મેં ઘણાં બધાં ફોટા પાડ્યાં અને આસપાસમાં કરચલા,તેમનાં નાનકડાં કાણાવાળાં ઘર, તળાવમાં દૂરના ડુંગરનુ પ્રતિબિંબ, સુંદર કલશોર કરતાં કેટલાક ક્યારેય મુંબઈમાં ન જોયેલાં પંખીઓ વગેરે જોયાં. મયુરેશે લગભગ એક-દોઢ મીટર લાંબો એક કાળો કોબ્રા સાપ જોયો! મેં એ સાંભળી ધણો રોમાંચ અનુભવ્યો પણ બદ્દનસીબે એ મને જોવા ન મળ્યો મને લાગ્યું કાશ હું એ ક્ષણો દરમ્યાન મયુરેશ સાથે હોત! (મેં કદાચ એ સાપનો ફોટો પાડવાનો પણ ચોક્કસ પ્રયત્ન કર્યો હોત !)







અમે થોડા સમય બાદ પાછા ફર્યા અને ટપરી (નાનકડી દુકાન) જેવા એક સ્થળે થોડો ચા-નાસ્તો કર્યો. લો ! ભગવાને મારા મનની વાત સાંભળી લીધી! ચા-પાણી કરતાં બેઠાં હતાં ત્યાં જ અમારી સામેથી એક બીજો સાપ પસાર થયો. ભલે તે થોડા સમય પહેલાં મયુરેશે જોયેલા કાળા કોબ્રા જેટલો લાંબો અને મોટો નહોતો પણ મારી હ્દય પ્રૂર્વકની સાપ જોવાની ઈરછા ફળીભૂત થઈ! આ એક નાનકડો તપખીરીયા રંગનો સાપ હતો જે ધીરેધીરે અટકી ને ચાલતો હતો જેથી અમે સૌ તેને સ્પષ્ટ પણે જોઈ શકીએ! (છતાં તેની આ ધીમી ઝડપ સામાન્ય ઝડ્પની સરખામણીએ તો વધુ જ હતી!) મારે ફોટો પાડવો હતો પણ ડિજીટલ કેમેરામાંની બેટરી ચાર્જ કરવા મૂકી હતી ને ચાર્જરમાંથી બેટરી કાઢી કેમેરો તૈયાર કરું એ પહેલાં તો સાપ ત્યાંની નજીકની ઝાડીમાં ગાયબ થઈ ગયો. અમે થોડી વધુ વાર ત્યાં રોકાયા, વાતો કરી ,થોડો ધણો નાસ્તો કર્યો અને ત્યાં પૂણેની ગેન્ગ આવી પહોંચી. અમે ઉત્સાહ અને હર્ષભેર તેમનું સ્વાગત કર્યુ તેઓ પણ અમને પહેલી જ વાર જોઈ -મળી રહ્યાં હતાં છતાં તેમણે અમને ઊષ્માભેર આવકાર્યા અને તેમના ગ્રુપમાં ભેળવી દીધા. તેઓ બસમાં આવ્યા હતાં અને અમે પણ તેમની બસમાં બેસી થોડા વધુ આગળ ગયાં તેઓ કર્ણ પ્રિય મરાઠી ગીતો ગાઈ રહ્યા હતા. જે મેં ભરપૂર માણ્યા મેં પણ એકાદ બે હિન્દી ફિલ્મી ગીતો ગાયાં ત્યાં અમારી ટ્રેકનુ ઉદગમ સ્થાન આવી ગયું! એ હતું નાનકડું એક ગામ "ખિરેશ્વર' જ્યાંથી અમારી બે દિવસીય અવિસ્મરણીય ટ્રેક-યાત્રા નો પ્રારંભ થવાનો હતો!






અમે ત્યાં ખુશનુમા વાતાવરણને શ્વાસમાં ભરીને આજુબાજુ થોડું ફર્યા એક નાનકડાં ઘર પાસે બધાં એકઠાં થયાં અને અમારું ઔપચારીક પરિચય સત્ર શરુ થયું ત્યારબાદ અમે ત્યાં જ બપોરનું ભોજન લીધું. ભોજનમાં અમે પેટભરીને ભાત અને સ્વાદિષ્ટ પિઠલ(પીળા રંગની જાડ્ડી દાળ જેવી એક મહારાષ્ટ્રિયન વાનગી) તેમજ લીલા મરચાંની ચટની પેટભરીને ખાધા! એકબીજાનાં નીતનવા અનુભવો સાંભળતા સાંભળતા સમૂહ ભોજન લેવાની ખૂબ મજા પડી! જ્યારે અમે આ ધર (કે હોટેલ જે કહો તે!) તરફ આવેલાં ત્યારે વાતાવરણ ચોખ્ખું હતું પણ અમે જમી રહ્યાં એંટલામાં જ ત્યાં વાદળા અમારું જાણે સ્વાગત કરવાં જમીન પર ઉતરી આવ્યાં! (અહીં આ સ્થળે આ એક સામાન્ય ઘટના હતી કારણ આ સ્થળ ખાસ્સી ઊંચાઈએ હતું) એ વાદળા જાણે અમને બોલાવવા આવ્યાં કે ચાલો અમારી સાથે આ પાસેના પહાડ પર ! (જ્યાં અમે પછીના ૧૦-૧૨ કલાક સુધી ટ્રેક- ચઢાણ કર્યુ) વાતાવરણનું આ પરિવર્તન એટલું સુંદર અને મોહક હતું કે એ હુ શબ્દો માં કદાચ નહિં વર્ણવી શકું. છેવટે અમે અમારી હરિશ્વંદ્ર્ગઢની ટ્રેક શરૂ કરી લગભગ ૪ વાગ્યે સાંજે - ભારે ઉત્સાહ અને ઉંમગભેર - અમારા ભીરુ વાદળોની સાથે!




(ટ્રેકની મજેદાર માહિતી અને શ્વાસ થંભાવી દે એવા સાહસિક અનુભવની વધુ વાતો આવતાં બ્લોગમાં! ત્યાં સુધી આ..વ..જો !)

ગુરુવાર, 22 ઑક્ટોબર, 2009

પર્યાવરણ માટે કંઈક કરીએ...

આપણે બધાંએ આપણાં પર્યાવરણની જાળવણી કરવા અને તેનું સંવર્ધન કરવા આપણાંથી બનતા બધાં પ્રયત્નો કરવાં જોઈએ જો આપણે આપણાં પરિસર વિશે થોડાં વધું સજાગ બનીને અને તેનું થોડું વધું ધ્યાન રાખીએ તો એ પણ આપણી પ્રુથ્વી તેમજ પર્યાવરણ ને બચાવવામાં ઘણું મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે. હું જ્યારે રસ્તા પર ચાલતી વખતે લોકોને ગમે ત્યાં થૂંકતા જોઉં ત્યારે મને ખૂબ દુ;ખ થાય છે અને ગુસ્સો પણ આવે છે. લોકો બે ધ્યાન પણે, બે ફિકરાઈથી કચરો ગમે ત્યાં રસ્તા પર , જાહેર સ્થળો એ કે લોકલ ટ્રેઈનમાં અને શક્ય એ દરેક જગાએ નાંખી ગંદકી કરે છે. અને ફક્ત અગ્ન્યાની કે નિરક્ષર લોકો જ આવું વર્તન કરતાં હોય એવું નથી! આ વાત મને ખેદ પહોચાડે છે, હું જ્યારે લોકલ ટ્રેનમાં પ્રવાસ કરતી વખતે કે રસ્તા પર કોઈને આમ બેફામ ગંદકી કરતાં પકડું ત્યારે તેની સામે મોઢું બગાડું છું.! અને સામેવાળી વ્યક્તિ ને ક્ષોભનો અનુભવ કરાવવાનો પ્રયત્ન કરું છું. ( રખે ને એની સામેવાળા પર કંઈક અસર થાય ને એ આમ ગંદકી કરવાનું બંધ કરી દે!) મને એ વ્યક્તિઅને આમ જાહેર સ્થળે કે ખુલ્લામાં એમ ન કરવા સમજાવવાની એક અદમ્ય ઉત્કઠા થઈ આવે છે મને મન થાય છે એમ પૂચવાનું કે "શું તમે તમારા પોતાના ધરમા આમ કચરો ગમે ત્યાં નાંખીને ગંદકી કરો છો?" જો એ વ્યક્તિ કહે "ના" તો હું પૂછીશ કે " પછી અહીં શા માટે ?)
અને જો કદાચ એ વ્યક્તિ નફ્ફટાઈથી કહે "હા" તો હું કહીશ કે "તો તમને શરમ આવવી જોઈએ! આવડા મોટા ઢાંઢાં થઈને એટલી સમજ નથી કે કચરો ક્યાં નાંખવો જોઈએ?" પણ આ બધું મારા કલ્પના જગતમાં જ ચાલે છે! હું ભગવાનને પ્રાર્થના કરુ છુ કે મને એટલી હિંમત આપકે હું લોકોને જાહેરમાં આ પ્રમાણે કહેવાની ને સાચી રીતે વર્તવાનું સમજાવી શકું .

જો હું લાંબા પ્રવાસે કે પિકનિક માં કે કોઈ યાત્રાએ જાઉં છું તો ત્યાં એક મોટો થેલો કે કોથળી લઈ જાઉં છું અને મારી સાથેના લોકોને કચરો એમાંજ નાંખવા વિનંતી કરું છું કે પછી તેમને કચરો મને આપી દેવા કહું છું હું કહું છું ,"તમે તમારો કચરો મને આપી દેશો તો ચાલશે પણ મહેરબાની કરીને કચરો બહાર ગમે ત્યાં ફેંકશો નહિ. "ભારતમાં મોટા ભાગના શહેરો માં અને ગામડાંઓમાં લોકોને એવો ખોટો ખ્યાલ છે કે ચાલતીટ્રેનમાંથી તેઓ કચરો બહાર નાંખી દે એ યોગ્ય છે. રેલવેના પાટા પર ગંદકી કરો તો કોને નુકશાન થવાનું છે? પણ આ ખોટું છે. જો તેઓ પ્લાસ્ટીક ની થેલી કે ગમે તેવો કચરો ચાલતી ટ્રેઈનમાંથી ગમે ત્યાં ફેંકે તો એનો નાશ થઈ શકતો નથી જે પર્યાવરણ પર વિનાશક અસર પહોંચાડી શકે છે. મુંબઈમાં ૨૫ મી જુલાઈએ મીઠી નદીમાં પૂરને કારણે સર્જાયેલી વિનાશક અને ભયંકર પરિસ્થિતી નું એક કારણ તેમાં ભરાયેલ પ્લાસ્ટિક ની થેલીઓ . હોવાનું પણ એક તારણ આવ્યું હતું . શું આપણે જાહેરમાં થૂંકવાની કે ગમે ત્યાં કચરો ફેંકી, ગંદકી કરવાની ખરાબ અસરોથી વાકેફ છીએ? એનાથી રોગચાળો ફેલાઈ શકે છે. એનાથી ઉંદરો, વાંદા અને એવાં બીજા નિરુપદ્રવી અને રોગચાળો ફેલાવનારા જીવો ની સંખ્યા વધે છે જેનાથી પ્લેગ, સ્વાઈનફ્લુ જેવી મહામારીઓ ઝડપથી અને સહેલાઈથી પ્રસરે છે. એ તમારા શહેર,પરાં ,રાજ્ય કે દેશને પણ એક ગંદી જગા તરીકે ચિતરી તેની છાપ બગાડી શકે છે.
આપણે બધાં એ થોડાં વધુ જવાબદારી પૂર્વક વર્તવું જોઈએ . આપણે ફક્ત આપણાં શહેરને જ સ્વરછ રાખવવાનાં પ્રયત્નો ન કરવાં જોઈએ પણ આમ છો ચોક ખોટું કરતાં અટકાવવા જોઈએ જો આપણે પોતે પણ ગમે ત્યાં થૂંકવાનું કે રસ્તા પર કે ચાલુ ટ્રેનમાંથી ગમે ત્યાં કચરો નાંખવાનું બંધ કરી દઈશું તો એ પણ આપણે આપણાં શહેર અને દેશને સ્વરછ રાખવા અને જીવવા માટે એક વધું સારી જગાનું નિર્માણ કરવાના ભગીરથ કાર્ય માં ફાળો નોંધાવ્યા બરાબર ગણાશે તો ચાલો આપણે સૌ મળીને મુંબઈને અને ભારત ને સ્વરછ અને આરોગ્યપ્રદ બનાવવાના પ્રયત્નો કરીએ!

કમેન્ટસ:
સૂરજ બંગેરા : ખૂબ સુંદર બ્લોગ: વાંચી ને મજા આવી પિકનિક જતી વખતે સાથે એક કોથળી રાખવાની યુક્તિ ઉતમ છે.! હું પોતે પણ એમ કરવા પ્ર્યત્ન કરીશ સપ્ટેબર ૧૦,૨૦૦૭

જયેશ જોશી: હું ધારુ છું કે ભારત માં ખૂબ સમસ્યા શિક્ષણ ના અભાવની છે. લોકોમાં ખોટું કરવાની સજા મળવાનો ડર પણ નથી. મ્યુનિસિપાલ્ટીમાં આ વિશે કાર્ય કરવાની વ્યવસ્થિત અને લાંબા ગાળા સુધી ઝુંબેશ ચલાવવાની આ માટે સતત પ્રયત્નો ચાલુ રાખવાની વૃતિનો અભાવ જોવા મળે છે. કેટલીક વાર રસ્તા પર કચરો ન નાંખવા 'Clean Up' ડ્રાઈવ કે ગમે ત્યાં ન થૂંકવા માટે લોકોને પકડી ને સજા કરવા માટે ઝૂંબેશ શરૂ કરવામાં આવી છે પણ થોડા દિવસ માટે. હમણાં જ મેં જૂહુ બીચની મુલાકાત લીધી ત્યારે બીચ પર મને કચરો નાંખવા માટે ક્યાંય કચરા ટોપલી જ લાંબા અંતર સુધી જોવા ન મળી ફેરીયાઓને બીચ પર દૂર ખસેડી ને મ્યુનિસિપાલ્ટીએ સારું કામ કર્યુ પણ દરિયાકિનારે ક્યાંય કચરા ટોપલી ન મૂકીને તેમણે કરેલી ભૂલ બદલ દરિયા કિનારેથી કચરો દૂર કરવા પાછળ થી તેમણે કોન્ટ્રાકરો ને રોકીને પૈસાના પાણી કરવા પડે છે! મ્યુનિસિપાલ્ટીએ ટી વી,અખબારો વગેરે જેવાં સશક્ત માધ્યમો નો ઉપયોગ કરી જાહેર કેમ્પેઈન્સ ચલાવવા જોઈએ અને તેને લાંબા સમય સુધી ફોલો અપ કરવા જોઈએ એટલે બ્લોગમાં ચર્ચેલ સમસ્યા માટે થોડે ઘણે અંશે નાગરિકો તો થોડે ઘણે અંશે સરકાર પણ જવાબદાર છે.

સુનિલ કુમાર મૌર્ય : વિકાસભાઇ તમે બિલકુલ સાચા છો: લોકોમાં તેઓ જે ખોટું કરી રહ્યા છો એ વિશે જાગ્રુતિ આવવી જ જોઈએ ખોટુ કરનારા લોકોને પકડી ને સજા કરવી જોઈએ અને તેમને પાઠ ભણાવવા જોઈએ જાહેરમા,ટ્રેનમાં કે રસ્તા પર થૂંકતા લોકો ખરેખર ગુસ્સો ઉપજાવે છે. પરિસર સ્વરછ રાખવાં આપણે લોકોમાં જાગ્રુતિ ફેલાવવી જ જોઈએ

નિશિકાંત: હાય વિકાસ, તારા તરફથી આવો સુંદર બ્લોગ વાંચી ખૂબ આનંદ થયો , ખરી સમસ્યા શિક્ષણના અભાવની છે . મને A P J અબ્દુલકલામ નું વક્તવ્ય યાદ આવે છે જેમાં તેમણે કહ્યું હતું જ્યાં લોકો શિક્ષણ મેળવે છે, આર્થિક રીતે સધ્ધર થઈ જાય છે, ત્યારે તેઓ સાહજિક રીતેજ પર્યાવરણનું જતન કરવા લાગે છે. તમે ભારતના એક સાવ સામાન્ય નાગરિકતા પરિપ્રેક્ષ્યમાં પરિસ્થિતીને મૂલવો આપણે થોડાં વધું આર્થિક રીતે સ્થિર વર્ગમાં (ઉચ્ચમાધ્યમ વર્ગમાં) સ્થાન ધરાવીએ છીએ અને આપણાંથી બનતા બધાંજ પ્રયત્નો આપણે કરવાં જોઈએ ભારતમાં આજે લાખો લોકો એવા છે , જેઓ રોજ"દો વક્ત કી રોટી " મેળવવામાં પણ અસફળ રહે છે. તેઓ જીવનની મૂળભૂત જરૂરિયાતો જેવી કે ખોરાક અને રહેઠાણ મેળવવાના પ્રયત્નોમાં જ એટલાં ડૂબેલાં હોય છે કે તેમને પર્યાવરણ ની સમસ્યાઓ વિશે વિચારવાનો સમય જ નથી. હું ધારુ છું કે તેમને આ માટે સજા ફટકારવી કે ગુનાહિત અનુભવ કરાવવો એ વધુ પડતું છે. હા જો આવો ફર્સ્ર્ટ કલાસમાં મુસાફરી કરતાં હોઈએ અને આવી હરકત કરતાં હોઈએ તો સજા થવી યોગ્ય છે . પૂરતાં અને યોગ્ય શિક્ષણ દ્રારા ઘણાં સંકટો ટાળી શકાય છે

અનામ:- હા ;તમે બિલકુલ સાચા છો . પણ મુશ્કેલી એ છે કે આપણે બધાં ફક્ત મનમાં સમજીએ છીએ , સમસમી જઈએ છીએ પણ ખોટું કરનાર સામે અવાજ ઉઠાવતાં નથી હવે સમય છે આગળ વધવાનો અને ફક્ત મનમાં જ અનુભવ કરવાનો પણ આવાં લોકોને ઠપકો આપવવાનો, તેમને સજા અપાવવાનો પ્રયત્ન કરવાનો.