૨૦મી જાન્યુઆરી ૨૦૧૩ - આ એક એવો, વર્ષમાં ભાગ્યેજ એક બે વાર આવતો દિવસ (કે રાત?!) હતો જ્યારે પોણા ચારે એલાર્મ વાગ્યું અને હું તરત પથારીમાંથી ઉભો થઈ ગયો.ખરૂં જોતા તો આખી રાત ઉંઘ જ નહોતી આવી.જે થોડી ક્ષણો નિદ્રામાં વિતાવી તે દરમ્યાન પણ મેરેથોન અને દોડવાના જ સ્વપ્ન આવ્યા હતાં! હા,મેં મુંબઈ મેરેથોનમાં ભાગ લીધો હતો અને હું પહેલી વાર એક સાથે ૨૧કિલોમીટર દોડવાનો હતો!
વહેલી સવારે પોણા પાંચે મલાડ સ્ટેશનેથી વાંદ્રા જવા મુંબઈ લોકલ પકડી ત્યારે તેમાં ઘણાં મારા જેવા ઉત્સાહી હાફ-મેરેથોન રનર્સ જોવા મળ્યાં.આટલી ઠંડી રવિવારની સવારે શોર્ટ્સ અને ટીશર્ટ જેવા સ્પોર્ટ્સ માટેના વસ્ત્રોમાં સજ્જ! છાતી પર તેમનો મેરેથોન દોડ ક્રમાંક દર્શાવતી બીબ પહેરેલા એ દરેકના ચહેરા પર અનેરો ઉત્સાહ જોવા મળતો હતો.
હાફ મેરેથોન એટલે ૨૧.૦૯૭૫ કિલોમીટર અથવા ૧૩.૧૦૯૪ માઈલ્સ નું અંતર. ફુલ મેરેથોન દોડનારે ૪૨.૧૯૫ કિલોમીટર અથવા ૨૬.૨૨ માઈલ્સ જેટલું અંતર દોડીને કાપવાનું હોય છે.દર વર્ષે જાન્યુઆરીના ત્રીજા રવિવારે યોજાતા સ્ટાન્ડર્ડ ચાર્ટર્ડ મુંબઈ મેરેથોનમાં ડ્રીમ રનની છ કિલોમીટર તેમજ ડિફરન્ટલી એબલ્ડ ઉત્સાહીઓ માટે ૨ કિલોમીટરની વ્હીલચેર અને વયસ્કો માટે સિનિયર સીટીઝનની ૪.૩કિલોમીટરની શ્રેણીઓ પણ રાખવામાં આવે છે.
મારી રેસ સવારે ૫:૪૦ વાગે વાંદ્રાથી શરૂ થઈ,અંધારામાં.પણ શરૂઆતમાંજ છ-સાત કિલોમીટર સુધીનું અંતર રાજીવગાંધી વાંદ્રા-વરલી સી-લિંક પર થઈને કાપવાનું હતું મજા આવી.આજુબાજુમાં અનેક બીજા હાફ મેરેથોનર્સ દોડી કે ચાલી રહ્યાં હતાં.વચ્ચે પાણી અને એનર્જી ડ્રિન્ક્સના સ્ટોલ્સ નિયમિત અંતરે ગોઠવેલા હતાં.મેં મારું આઈપોડ પહેરી લીધું હતું અને મારા મનપસંદ ગીતો સાંભળતા સાંભળતા હું દોડી રહ્યો હતો.માર્ગમાં એક બે જૂના મિત્રો અને કલીગ્સ મળી ગયાં પણ દોડતા દોડતા જ તેમને હાય-હેલો કરી આગેકૂચ ચાલુ રાખી.સી-લિન્ક પૂરી કર્યા બાદ ડાબે ફંટાઈ દોડવાનું હતું.અહિં દોડવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે એક પેસ સેટ થઈ ગયેલો. દોડવાની મજા આવી રહી હતી.વહેલી સવાર,ચોક્ખી તાજી હવા,રસ્તા પર ઝીરો ટ્રાફીક,આસપાસ માત્ર અને માત્ર દોડી રહેલી સેંકડો ઉત્સાહી લોકો અને આટલી વહેલી સવારે પણ અમને દોડનારાઓને બિરદાવવા આવેલા અત્યુત્સાહી લોકો! તેમના હસતા ચહેરા અને અમારા માટે તેમના દ્વારા પડાઈ રહેલી તાળીઓ અને પ્રોત્સાહક સૂત્રોચ્ચારો અમને દોડવાનુ નવું જોમ પૂરું પાડતા હતાં.સ્ટાન્ડર્ડ ચાર્ટર્ડ વાળાઓનું આયોજન કહેવું પડે બાકી! આખા માર્ગ પર યોગ્ય જગાએ પાણી અને એનર્જી પીણાના સ્ટોલ્સ થોડે થોડે અંતરે ગોઠવેલા.ચાલીસ હજાર જેટલા કુલ દોડનારાઓની વ્યવસ્થા સાચવવી એ કંઈ જેવી તેવી વાત નથી.પણ આ આખા કાર્યક્રમનું સફળતા પૂર્વક આયોજન દસ વર્ષથી કરવા માટે તેમને ચોક્કસ ધન્યવાદ આપવા ઘટે! હેટ્સ ઓફ! માર્ગમાં બંગલા પણ આવ્યા અને ઝૂંપડપટ્ટી પણ,મુકેશ અંબાણીનું અબજો રૂપિયાનું બિલ્ડીંગ પણ આવ્યું અને હોસ્પિટલો પણ! વરલી સી ફેસ, હાજીઅલીની દરગાહ, મહાલક્ષ્મી અને બાબુલનાથના મંદિર પણ આવ્યા અને ચોપાટી પણ આવી! મારી આજુબાજુ યુવાનો પણ દોડી રહ્યા હતા અને યુવતિઓ પણ. એક સિત્તેરેક વર્ષના સરદારજી દાદા પણ ૨૧ કિલોમીટર દોડ્યા અને એક પૂજારી કાકા પણ લાલ ધોતિયા-શ્વેત ઝભ્ભા સાથે રનીંગ શૂઝમાં લગભગ મારી સાથે જ દોડતા હતા આખા માર્ગમાં! બીજી એક અસાધારણ ઘટના જોવા મળી એ હતી હજારેકથીયે વધુ પોલીસ ભાઈબહેનોની માર્ગ પર હાજરી. આખા રૂટ પર લોકોની સુરક્ષા અર્થે મુંબઈ પોલીસ ખડે પગે હાજર હતી. મોટા ભાગના તેઓના મુખ પર આશ્ચર્યના ભાવ જોવા મળતા હતાં.તેઓ વિચારતા હશે શા માટે આટલા બધા આમ આદમી અને ઔરતો આટલું લાંબુ અંતર દોડતા હશે?! પણ તેઓ માંના મોટા ભાગના સ્મિત સાથે દોડવીરોનો ઉત્સાહ વધારતા હતાં. દીલ્હી પોલીસ પણ મુંબઈ પોલીસ પાસેથી કંઈક શીખે તો સારૂં! હું દોડતા દોડતા આ બધી મજા માણી રહ્યો હતો - અવનવા દ્રષ્યો જોવાની, હવામાં એક અલગ સુગંધ અને તાજગી અનુભવવાની અને બીજા અનેક ઉત્સાહી દોડવીરો સાથે તાલ મિલાવી દોડવાની! વરલી સી ફેસ પાસે ત્રણ રનીંગ ટ્રેક્સ બનાવ્યા હતાં. બે પર હાફ મેરેથોનર્સ અને એક પર ફુલ મેરેથોનર્સ.દરેક દોડનારના ચહેરા પર એક અનેરા જોમ અને ખુશી જોવા મળી રહ્યા હતા.કેટલાક લોકો પગમાં ખાલી ચડી જતા,સ્પ્રેન આવતા કે ગળે પાણીનો શોષ પડતા બાજુએ બેસી જઈ કે મેડિકલ સ્ટોલ્સ પર રીલીફ સ્પ્રે છંટાવી ફરી આગળ વધતા હતા.પણ સૌથી યાદગાર અને મનને પ્રસન્નતાથી ભરી દેનાર દ્રષ્ય હતું રસ્તાની બંને બાજુએ ઉભા રહી દોડનારાને બિરદાવી રહેલા અને તેમનો ઉત્સાહ વધારતા પ્રેમાળ મુંબઈગરાઓનું! "રન મુંબઈ રન!","રન ઇન્ડિયા રન","કમોન બોય્સ..કમોન ગર્લ્સ","યુ હેવ ડન ઇટ","કીપ રનીંગ..." જેવા સૂત્રો તેઓ મોટે મોટેથી ઉચ્ચારી રહ્યા હતા,સતત તાળી પાડી અમારૂં અભિવાદન કરી રહ્યા હતાં.એક મરાઠી આન્ટી જલેબી ભરેલું બોક્સ લઈ ઉભેલા તો કોઈ વળી પ્રસાદ,કોઈ બિસ્કીટ્સની પ્લેટ લઈ ઉભેલું તો કોઈ હોમમેડ ચોક્લેટ્સ. કેટલાક લોકો ઘેરથી કાર્ડબોર્ડ્સ લાવેલા,તેના પર સંદેશાઓ લખી.બાળકો તેમના મમ્મી પપ્પા અને દાદાદાદી સાથે આ બધો નજારો જોઈ આનંદિત થતા હતાં.
એક વાત મને ન ગમી એ હતી દોડનારાઓનું સ્વચ્છતા પ્રત્યે દુર્લક્ષ.મુંબઈ આપણું પોતાનું શહેર છે.તેને આપણે ગંદુ કેવી રીતે કરી શકીએ? દોડતા દોડતા ચોક્કસ પુષ્કળ પાણી પીવું પડે.પણ પાણી પી લીધા બાદ ખાલી પ્લાસ્ટીક બોટલને રસ્તા પર નાખી દેવાની? કેટલાક તો બાજુમાં જવાની તસ્દી પણ લીધા વિના ખાલી બોટલનો ઘા કરતા જોવા મળ્યા. એક ઘરડા કાકાના માથામાં એક આવી ફેંકાયેલી બોટલ વાગતા વાગતા રહી ગઈ.મેં એ દ્રષ્ય જોયું અને મને એ જરાયે ન ગમ્યું.રસ્તાની બંને બાજુએ પ્લાસ્ટીકની ખાલી વોટર બોટલ્સના ખડકલા થઈ ગયેલા.કેટલાક લોકો સંતરા અને કેળાની છાલ કે ચોકલેટ્સ અને બિસ્કીટના રેપર્સ પણ રસ્તામાં ગમે તેમ નાંખી આગળ દોડતા હતા.મુંબઈગરાઓની સ્વચ્છતા પ્રત્યે આવી બેદરકારી એ એક માત્ર મને ન ગમેલી બાબત હતી મુંબઈ મેરેથોન ૨૦૧૩ની! આવતા વર્ષે હું આશા રાખું છું કે આ અંગે આયોજકો કંઈક નક્કર પગલા લે.
એક અતિ મહત્વનો પાઠ આ હાફ મેરેથોને મને શિખવ્યો એ છે પહાડ જેવડી લાગતી મુસીબતથી પણ, જરાય ગભરાયા વિના તેનો સામનો કરવો.૨૧ કિલોમીટર દોડવું એ કંઈ ખાવાનો ખેલ નથી અને આટલું લાંબુ દોડવું તો દૂર હું ક્યારેય એકીસાથે ચાલ્યો પણ નહિં હોઉં.પણ મારે આ એક પડકાર ઝીલવો હતો અને મારી પાસે સમય હતો આથી બે-એક મહિના અગાઉથી મેં મારી જાતને આ પડકાર ઝીલવા સજ્જ કરવા માંડી.રોજના દોઢબે કિલોમીટર ચાલવાથી શરૂઆત કરી.પછી અંતર વધતું ગયું. એકાદ વાર તો દિવસના બાર-પંદર કિલોમીટર એકસામટા ચાલ્યો હોઈશ.વચ્ચેવચ્ચે થોડું દોડી પણ લેવાનું. આ માટે અલાયદો સમય પણ ફાળવ્યો નહોતો.પ્રેક્ટીસને મારા રૂટીનમાં ગોઠવી દીધી હતી. સ્પોર્ટ્સના કપડા અને શૂઝ પહેરી સવારના ઓફિસ જતા પહેલા ચાલવા કે દોડવાની પ્રેક્ટીસ કરતો કે સાંજે ઓફિસથી ઘેર પાછા ફરતી વખતે. ચાલવાનું ક્યાં? બગીચા કે પછી કોઈ ખાસ જગાએ નહિ પણ હાઈવે પર ચાલવા માટે જે ખાસ સર્વિસ રોડ બનાવ્યો હોય ત્યાં, સરકારે મસમોટા ખર્ચે બનાવેલા સ્કાયવોક્સ પર (ચાલો કોઈકે તો તેમનો સદુપયોગ કર્યો!) કે ઓફિસને રસ્તે બી.કે.સી વિસ્તારના વિશાળ ફૂટપાથ્સ પર! આ પ્રેક્ટીસે મને ચાલવાની આદત પાડી દીધી. નાવ આઈ એન્જોય વોકીંગ વેરી મચ! અને આમ બે એક મહિનાની પ્રેક્ટીસ બાદ ૨૧કિલોમીટરનું લાંબુ અંતર વિના કોઈ મુશ્કેલી હું આસાનીથી દોડી શક્યો અને એ પણ નક્કી કરેલા ત્રણ કલાક કરતા ઓછા સમયના લક્ષ્યાંકની સિદ્ધી સાથે!
લેબલ 'Mumbai Marathon 2013' સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો
લેબલ 'Mumbai Marathon 2013' સાથે પોસ્ટ્સ બતાવી રહ્યું છે. બધી પોસ્ટ્સ બતાવો
રવિવાર, 27 જાન્યુઆરી, 2013
રવિવાર, 19 ઑગસ્ટ, 2012
શ્રી સુરેશ દલાલને સાદર શ્રદ્ધાંજલિ, ઓલિમ્પિક ૨૦૧૨ અને મુંબઈ મેરેથોન ૨૦૧૩
૧૦મી ઓગષ્ટ ૨૦૧૨ના શુક્રવારે ગુજરાતી ભાષાનો એક વિરલ સિતારો ગુજરાતી સાહિત્યના આકાશમાંથી ખરી પડ્યો અને જન્માષ્ટમીના એ પવિત્ર દિને કૃષ્ણપ્રેમી અને શબ્દપ્રેમી સુરેશ દલાલ સરના સ્વર્ગારોહણ સાથે જાણે ગુજરાતી કવિતાના એક યુગનો અંત આવી ગયો. ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ એમને યોગ્ય ભાવાંજલિ આપતા કહ્યું કે ગુજરાતી ભાષાનો એકે એક શબ્દ તેમના દેહવિલયને કારણે રડી રહ્યો છે. મારા ગુરૂ,મારા પ્રિય લેખક, કવિ એવા તેમણે મારા પ્રથમ પુસ્તકની પ્રસ્તાવના લખી આપી મને ઋણી બનાવ્યો હતો. તેમને વર્ષોથી વાંચતા રહીને મારામાં રહેલી સંવેદનશીલતા બરકરાર રહેવા પામી છે અને તેમણે લખેલા હ્રદયસ્પર્શી ગદ્ય-પદ્ય વાંચીને જ હું પણ થોડુંઘણું લખતા શીખ્યો છું. મહાન સાહિત્યકાર એવા શ્રી સુરેશ દલાલ સરનો આત્મા પરમકૃપાળુ પરમેશ્વર પરમાત્મામાં એકાકાર પામે અને પરમ શાંતિ,મોક્ષ પામે એવી અભ્યર્થના સાથે તેમને મારી ભાવભીની આદરાંજલિ,શ્રદ્ધાંજલિ...
* * * * * * * * * * * * * *
૧૨મી ઓગષ્ટે પખવાડિયાથી ચાલી રહેલા ઓલિમ્પિક રમતોત્સવનું સમાપન થયું.બસો કરતાં પણ વધુ દેશોએ જેમાં ભાગ લીધો હતો એવો દર ચાર વર્ષે યોજાતો આ મહા રમતોત્સવ આ વર્ષે ઇંગ્લેન્ડના લંડન શહેરમાં યોજાયો હતો અને તેમાં સોથીયે વધુ જુદી જુદી શ્રેણીમાં બે ડઝન કરતા વધુ પ્રકારની રમતગમત સ્પર્ધામાં કુલ દસહજાર કરતાં પણ વધુ રમતવીરોએ ઉત્સાહ,જોશ અને જોમભેર ભાગ લીધો હતો.
આ વર્ષે ભારતમાં પણ આ રમતોત્સવને લઈને વિશેષ ઉત્સાહ જોવા મળ્યો. મિડીયાએ પણ આ વખતે ઓલિમ્પિક્સને સારા એવા કવરેજ દ્વારા શ્રીલંકા સાથે હાલમાં રમાઈ રહેલી ભારતની ક્રિકેટ મેચ કરતાં પણ વધુ મહત્વ આપ્યું જે આવકારદાયક પહેલ ગણી શકાય !
આ વર્ષે ભારતે બે રજત અને ચાર કાંસ્ય એમ કુલ છ મેડલ્સ પ્રાપ્ત કર્યા અને એમ જાહેર થયું કે આ ભારતનો અત્યાર સુધીનો શ્રેષ્ઠ દેખાવ હતો.ભારતનો ક્રમ મેડલ્સ મેળવનાર દેશોની યાદીમાં મેડલ્સની સંખ્યા લેખે પંચાવનમો રહ્યો.અમેરિકા કુલ ૧૦૪ મેડલ્સ (કુલ ૪૬ સુવર્ણચંદ્રક) મેળવી પ્રથમ ક્રમે રહ્યું. વિશ્વની સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા ચીનનો ક્રમ સૌથી વધુ મેડલ્સ મેળવનાર રાષ્ટ્રોમાં (કુલ ૮૮ મેડલ્સ અને ૩૮ સુવર્ણચંદ્રક) બીજું રહ્યું. ભારતના શ્રેષ્ઠ દેખાવ છતાં એક પણ સુવર્ણ ચંદ્રક તો મેળવી ન શક્યું પણ તેનો ક્રમ પણ બીજા વધુ મેડલ્સ મેળવનારાં રાષ્ટ્રોની યાદીમાં ૫૫ મો રહ્યો . શું આ એક ખુશ થવા જેવી વાત છે?
હું ઓલિમ્પિક શરૂ થઈ ત્યારથી રોજ ઓફિસમાં વારેઘડિયે ભારતને મળેલા મેડલ્સની સંખ્યામાં વધારો થયો કે નહિં તે ચકાસતો હતો. મને આમ તો સ્પોર્ટ્સમાં ખાસ રૂચિ નથી છતાં દેશપ્રેમની ભાવનાથી પ્રેરાઈ હું રોજ પ્રાર્થના કરતો કે ભારતને વધુ મેડલ્સ પ્રાપ્ત થાય અને તેનો ક્રમ વધુ મેડલ્સ મેળવનાર રાષ્ટ્રોની યાદીમાં ઉંચો આવે. ગગન નારંગ, વિજય કુમાર, સાનિયા નેહવાલ, મેરી કોમ, યોગેશ્વર દત્ત અને સુશીલકુમારને મેડલ્સ મળ્યા ત્યારે મને મેડલ મળ્યા હોય એટલી ખુશી મેં અનુભવી હતી. આ દરેક રમતવીર સો ટકા ઉત્કૃષ્ટ ક્ષમતા ધરાવનાર હોવાં છતાં ભારતને મળેલા બે મેડલ્સ નસીબ જોગે હાથ આવ્યા છે એ હકીકત છે. સાનિયા સામે રમી રહેલી ચીનની શ્રેષ્ઠ ખેલાડીઓમાંની એક, મેચમાં આગળ હોવા છતાં ઘાયલ થતાં , તેણે પીછેહઠ કરી અને સાનિયા મેડમને બ્રોન્ઝ મેડલ પ્રાપ્ત થયું. યોગેશ્વર દત્ત ને પણ સામેના ખેલાડીઓની એકબીજા સામેની રમતમાં હારેલ ખેલાડીના નબળા દેખાવને લીધે બ્રોન્ઝ માટેની સ્પર્ધામાં રીપેચેજ રાઉન્ડમાં અનાયાસે સદનસીબે તક મળી અને તે વધુ એક મેડલ ભારતને અપાવી શક્યો. અહિં મારો ઇરાદો સાનિયા કે યોગેશ્વર દત્ત ને નીચા દેખાડવાનો કે તેમની ક્ષમતા સામે સવાલ ઉઠાવવાનો નથી પણ વિશ્વની બીજા ક્રમની સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતાં હોવા છતાં ભારતની રમતગમત ક્ષેત્રે સારા ખેલાડીઓ પેદા ન કરી શકવાની ક્ષમતા સામે જરૂર પ્રશ્ન કરવાનો છે.ભારતના ખેલાડીઓમાં અન્ય રાષ્ટ્રોના ખેલાડીઓમાં જોવા મળતી ‘કિલર ઇન્સ્ટિન્ક્ટ’નો અભાવ જોવા મળે છે. શા માટે ભારત ખેલાડીઓને પૂરતી ટ્રેનિંગ મળે એ પ્રત્યે ઉદાસીન વલણ સેવે છે?ભારતના નેતાઓ ભ્રષ્ટાચારમાંથી ઉપર આવે તો અન્ય બાબતો પર ધ્યાન આપે ને? કોમનવેલ્થ રમતોત્સવ ભારતમાં યોજાયો ત્યારે કલમાડી સાહેબે કરેલા કરોડો રુપિયાના કૌભાંડના પડઘા હજી શમ્યા નથી. અન્ય રાષ્ટ્રો ખેલાડીઓને પદ્ધતિસરની તાલિમ નાનપણથી મળે એવું પ્રોત્સાહક વાતાવરણ ખડું કરે છે.
અન્ય એક બાબત મને વ્યથિત કરી રહી છે એ છે ભારતનો વિજેતા નિવડેલા ખેલાડી પર વધુ પડતા ઓવારી જઈ અધધધધ ગણી શકાય એવડી મસમોટી ઇનામોની વર્ષા. જે ખેલાડીઓ વિજેતા નિવડ્યા છે તેઓ અસાધારણ ક્ષમતા ધરાવે છે અને તેમણે પોતપોતાના શ્રેષ્ઠ દેખાવ સાથે ભારતને ગૌરવ બક્ષ્યું છે એમાં શંકાને લેશમાત્ર સ્થાન નથી કે એ માટે તેઓએ આપેલા ભોગ કે કરેલી અથાગ મહેનત અને લીધેલ કડક પ્રશિક્ષણ અને તનતોડ પ્રેક્ટીસ પણ ખરેખર અતિ અતિ પ્રશંસનીય છે એ ચોક્કસ, પણ આ ખેલાડીઓને એક જ મેડલ બાદ અલગ અલગ રાજ્ય સરકારોએ કરોડો રુપિયા આપવાની જાહેરાત કરી દીધી અને તેમને મફતમાં આજીવન સેવા,અનેક એકરની જમીન વગેરે વધારામાં. શું આ વધુ પડતુ નથી? હવે આ ખેલાડીઓને એડવર્ટાઈઝીંગ કંપનીઓ પોતાના બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર બનાવી કરોડો રૂપિયાની આવક કરાવશે તે તો વધારામાં!
મારા મતે વિજેતા ખેલાડીઓને અપાતી રકમ કરોડો રૂપિયાની જગાએ થોડી ઘટાડી વધે એ રકમ અન્ય આશાસ્પદ ખેલાડીઓને અદ્યતન સુવિધાઓ અને પ્રશિક્ષણ પૂરાં પાડવા માટે ફાળવવી જોઇએ. મેડલ લાવનાર ખેલાડીઓ જરૂર મહાન છે પણ તેમના પર ગાંડા ઘેલા થઈ ઇનામોની લહાણી વરસાવવાની જગાએ યોગ્ય રકમ નવા ખેલાડીઓ વધુ મેડલ મેળવી શકે તે માટે તેમને પ્રશિક્ષણ પૂરું પાડવા માટે વપરાય તો તે લેખે લાગ્યું ગણાય. નહિતર ભરતામાં વધુ ભરી સરકાર જ આર્થિક અસમાનતા ઉભી કરવામાં કારણ રૂપ બને છે.
ભારતમાં ક્રિકેટ સિવાય અન્ય કોઈ રમતને ગંભીરતાથી લેવામાં આવતી જ નથી.ઓલિમ્પિકની વાત કરીએ તો તેમાં જ જિમનાસ્ટીક્સ,સ્વિમીંગ,દોડ,રીલે દોડ,હર્ડલ રેસ,હાઈ જમ્પ, તીરંદાજી,બાસ્કેટબોલ,કેનોઈંગ,જુડો,હેન્ડબોલ,તરણ સ્પર્ધા વગેરે જેવી વિવિધ પ્રકારની છવ્વીસેક જુદી જુદી રમતો (૩૯ શાખાઓમાં) યોજાય છે જે દરેક માટે ભારત ખેલાડીઓ તૈયાર કરી શકે અને વધુ મેડલ્સ મેળવવાની નેમ રાખી શકે.
હાલના રમતમંત્રીએ એવી આગાહી કરી છે કે વર્ષ ૨૦૨૦માં યોજાનારા ઓલિમ્પિકમાં ભારત પચ્ચીસેક મેડલ મેળવી શકશે. આપણે એવી આશા સેવીએ કે એટલે લાંબે ગાળે નહિં,પણ વર્ષ ૨૦૧૬માં બ્રાઝિલના રિયો-ડી-જાનેરો શહેરમાં યોજાનારા આગામી ઓલિમ્પિક રમતોત્સવમાં જ ભારત પચ્ચીસ કરતાં વધુ મેડલ મેળવી સૌથી વધુ મેડલ મેળવનારા દેશોની યાદીમાં એકથી પચ્ચીસમાં સ્થાન પામે!
* * * * * * *
૨૦૧૨ના મુંબઈ મેરેથોન વિષેનો મારો બ્લોગ વાંચ્યા બાદ ઘણાં વાચકોએ વર્ષ ૨૦૧૩માં જાન્યુઆરીમાં યોજાનારા મુંબઈ મેરેથોનમાં ભાગ લેવામાં રસ દાખવ્યો હતો અને મને એ માટેનું રજિસ્ટ્રેશન શરૂ થાય તેની જાણ કરવા કહ્યું હતું. ૪૨ કિલોમીટરની ફુલ મેરેથોન અને (જેમાં આ વર્ષે હું ભાગ લેવાનો છું એવી) ૨૧ કિલોમીટરની હાફ મેરેથોન માટેના રજિસ્ટ્રેશન શરૂ થઈ ગયા છે અને ૭ કિલોમીટરની ડ્રીમ રન શ્રેણીમાં ભાગવા માટેની નોંધણી ઓગષ્ટની ૨૧મી થી ઓનલાઈન http://www.procamrunning.in/scmm/ આ વેબસાઈટ પર શરૂ થશે. ઓફલાઈન નોંધણી માટેનું અરજી પત્ર અને અન્ય માહિતી પણ આપ આ જ વેબસાઈટ પર મેળવી શકશો. તો થઈ જાઓ દોડવા માટે તૈયાર! સી યુ ઓન 20-Jan-2013 @ 10th Mumbai Marathon!
* * * * * * * * * * * * * *
૧૨મી ઓગષ્ટે પખવાડિયાથી ચાલી રહેલા ઓલિમ્પિક રમતોત્સવનું સમાપન થયું.બસો કરતાં પણ વધુ દેશોએ જેમાં ભાગ લીધો હતો એવો દર ચાર વર્ષે યોજાતો આ મહા રમતોત્સવ આ વર્ષે ઇંગ્લેન્ડના લંડન શહેરમાં યોજાયો હતો અને તેમાં સોથીયે વધુ જુદી જુદી શ્રેણીમાં બે ડઝન કરતા વધુ પ્રકારની રમતગમત સ્પર્ધામાં કુલ દસહજાર કરતાં પણ વધુ રમતવીરોએ ઉત્સાહ,જોશ અને જોમભેર ભાગ લીધો હતો.
આ વર્ષે ભારતમાં પણ આ રમતોત્સવને લઈને વિશેષ ઉત્સાહ જોવા મળ્યો. મિડીયાએ પણ આ વખતે ઓલિમ્પિક્સને સારા એવા કવરેજ દ્વારા શ્રીલંકા સાથે હાલમાં રમાઈ રહેલી ભારતની ક્રિકેટ મેચ કરતાં પણ વધુ મહત્વ આપ્યું જે આવકારદાયક પહેલ ગણી શકાય !
આ વર્ષે ભારતે બે રજત અને ચાર કાંસ્ય એમ કુલ છ મેડલ્સ પ્રાપ્ત કર્યા અને એમ જાહેર થયું કે આ ભારતનો અત્યાર સુધીનો શ્રેષ્ઠ દેખાવ હતો.ભારતનો ક્રમ મેડલ્સ મેળવનાર દેશોની યાદીમાં મેડલ્સની સંખ્યા લેખે પંચાવનમો રહ્યો.અમેરિકા કુલ ૧૦૪ મેડલ્સ (કુલ ૪૬ સુવર્ણચંદ્રક) મેળવી પ્રથમ ક્રમે રહ્યું. વિશ્વની સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા ચીનનો ક્રમ સૌથી વધુ મેડલ્સ મેળવનાર રાષ્ટ્રોમાં (કુલ ૮૮ મેડલ્સ અને ૩૮ સુવર્ણચંદ્રક) બીજું રહ્યું. ભારતના શ્રેષ્ઠ દેખાવ છતાં એક પણ સુવર્ણ ચંદ્રક તો મેળવી ન શક્યું પણ તેનો ક્રમ પણ બીજા વધુ મેડલ્સ મેળવનારાં રાષ્ટ્રોની યાદીમાં ૫૫ મો રહ્યો . શું આ એક ખુશ થવા જેવી વાત છે?
હું ઓલિમ્પિક શરૂ થઈ ત્યારથી રોજ ઓફિસમાં વારેઘડિયે ભારતને મળેલા મેડલ્સની સંખ્યામાં વધારો થયો કે નહિં તે ચકાસતો હતો. મને આમ તો સ્પોર્ટ્સમાં ખાસ રૂચિ નથી છતાં દેશપ્રેમની ભાવનાથી પ્રેરાઈ હું રોજ પ્રાર્થના કરતો કે ભારતને વધુ મેડલ્સ પ્રાપ્ત થાય અને તેનો ક્રમ વધુ મેડલ્સ મેળવનાર રાષ્ટ્રોની યાદીમાં ઉંચો આવે. ગગન નારંગ, વિજય કુમાર, સાનિયા નેહવાલ, મેરી કોમ, યોગેશ્વર દત્ત અને સુશીલકુમારને મેડલ્સ મળ્યા ત્યારે મને મેડલ મળ્યા હોય એટલી ખુશી મેં અનુભવી હતી. આ દરેક રમતવીર સો ટકા ઉત્કૃષ્ટ ક્ષમતા ધરાવનાર હોવાં છતાં ભારતને મળેલા બે મેડલ્સ નસીબ જોગે હાથ આવ્યા છે એ હકીકત છે. સાનિયા સામે રમી રહેલી ચીનની શ્રેષ્ઠ ખેલાડીઓમાંની એક, મેચમાં આગળ હોવા છતાં ઘાયલ થતાં , તેણે પીછેહઠ કરી અને સાનિયા મેડમને બ્રોન્ઝ મેડલ પ્રાપ્ત થયું. યોગેશ્વર દત્ત ને પણ સામેના ખેલાડીઓની એકબીજા સામેની રમતમાં હારેલ ખેલાડીના નબળા દેખાવને લીધે બ્રોન્ઝ માટેની સ્પર્ધામાં રીપેચેજ રાઉન્ડમાં અનાયાસે સદનસીબે તક મળી અને તે વધુ એક મેડલ ભારતને અપાવી શક્યો. અહિં મારો ઇરાદો સાનિયા કે યોગેશ્વર દત્ત ને નીચા દેખાડવાનો કે તેમની ક્ષમતા સામે સવાલ ઉઠાવવાનો નથી પણ વિશ્વની બીજા ક્રમની સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતાં હોવા છતાં ભારતની રમતગમત ક્ષેત્રે સારા ખેલાડીઓ પેદા ન કરી શકવાની ક્ષમતા સામે જરૂર પ્રશ્ન કરવાનો છે.ભારતના ખેલાડીઓમાં અન્ય રાષ્ટ્રોના ખેલાડીઓમાં જોવા મળતી ‘કિલર ઇન્સ્ટિન્ક્ટ’નો અભાવ જોવા મળે છે. શા માટે ભારત ખેલાડીઓને પૂરતી ટ્રેનિંગ મળે એ પ્રત્યે ઉદાસીન વલણ સેવે છે?ભારતના નેતાઓ ભ્રષ્ટાચારમાંથી ઉપર આવે તો અન્ય બાબતો પર ધ્યાન આપે ને? કોમનવેલ્થ રમતોત્સવ ભારતમાં યોજાયો ત્યારે કલમાડી સાહેબે કરેલા કરોડો રુપિયાના કૌભાંડના પડઘા હજી શમ્યા નથી. અન્ય રાષ્ટ્રો ખેલાડીઓને પદ્ધતિસરની તાલિમ નાનપણથી મળે એવું પ્રોત્સાહક વાતાવરણ ખડું કરે છે.
અન્ય એક બાબત મને વ્યથિત કરી રહી છે એ છે ભારતનો વિજેતા નિવડેલા ખેલાડી પર વધુ પડતા ઓવારી જઈ અધધધધ ગણી શકાય એવડી મસમોટી ઇનામોની વર્ષા. જે ખેલાડીઓ વિજેતા નિવડ્યા છે તેઓ અસાધારણ ક્ષમતા ધરાવે છે અને તેમણે પોતપોતાના શ્રેષ્ઠ દેખાવ સાથે ભારતને ગૌરવ બક્ષ્યું છે એમાં શંકાને લેશમાત્ર સ્થાન નથી કે એ માટે તેઓએ આપેલા ભોગ કે કરેલી અથાગ મહેનત અને લીધેલ કડક પ્રશિક્ષણ અને તનતોડ પ્રેક્ટીસ પણ ખરેખર અતિ અતિ પ્રશંસનીય છે એ ચોક્કસ, પણ આ ખેલાડીઓને એક જ મેડલ બાદ અલગ અલગ રાજ્ય સરકારોએ કરોડો રુપિયા આપવાની જાહેરાત કરી દીધી અને તેમને મફતમાં આજીવન સેવા,અનેક એકરની જમીન વગેરે વધારામાં. શું આ વધુ પડતુ નથી? હવે આ ખેલાડીઓને એડવર્ટાઈઝીંગ કંપનીઓ પોતાના બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર બનાવી કરોડો રૂપિયાની આવક કરાવશે તે તો વધારામાં!
મારા મતે વિજેતા ખેલાડીઓને અપાતી રકમ કરોડો રૂપિયાની જગાએ થોડી ઘટાડી વધે એ રકમ અન્ય આશાસ્પદ ખેલાડીઓને અદ્યતન સુવિધાઓ અને પ્રશિક્ષણ પૂરાં પાડવા માટે ફાળવવી જોઇએ. મેડલ લાવનાર ખેલાડીઓ જરૂર મહાન છે પણ તેમના પર ગાંડા ઘેલા થઈ ઇનામોની લહાણી વરસાવવાની જગાએ યોગ્ય રકમ નવા ખેલાડીઓ વધુ મેડલ મેળવી શકે તે માટે તેમને પ્રશિક્ષણ પૂરું પાડવા માટે વપરાય તો તે લેખે લાગ્યું ગણાય. નહિતર ભરતામાં વધુ ભરી સરકાર જ આર્થિક અસમાનતા ઉભી કરવામાં કારણ રૂપ બને છે.
ભારતમાં ક્રિકેટ સિવાય અન્ય કોઈ રમતને ગંભીરતાથી લેવામાં આવતી જ નથી.ઓલિમ્પિકની વાત કરીએ તો તેમાં જ જિમનાસ્ટીક્સ,સ્વિમીંગ,દોડ,રીલે દોડ,હર્ડલ રેસ,હાઈ જમ્પ, તીરંદાજી,બાસ્કેટબોલ,કેનોઈંગ,જુડો,હેન્ડબોલ,તરણ સ્પર્ધા વગેરે જેવી વિવિધ પ્રકારની છવ્વીસેક જુદી જુદી રમતો (૩૯ શાખાઓમાં) યોજાય છે જે દરેક માટે ભારત ખેલાડીઓ તૈયાર કરી શકે અને વધુ મેડલ્સ મેળવવાની નેમ રાખી શકે.
હાલના રમતમંત્રીએ એવી આગાહી કરી છે કે વર્ષ ૨૦૨૦માં યોજાનારા ઓલિમ્પિકમાં ભારત પચ્ચીસેક મેડલ મેળવી શકશે. આપણે એવી આશા સેવીએ કે એટલે લાંબે ગાળે નહિં,પણ વર્ષ ૨૦૧૬માં બ્રાઝિલના રિયો-ડી-જાનેરો શહેરમાં યોજાનારા આગામી ઓલિમ્પિક રમતોત્સવમાં જ ભારત પચ્ચીસ કરતાં વધુ મેડલ મેળવી સૌથી વધુ મેડલ મેળવનારા દેશોની યાદીમાં એકથી પચ્ચીસમાં સ્થાન પામે!
* * * * * * *
૨૦૧૨ના મુંબઈ મેરેથોન વિષેનો મારો બ્લોગ વાંચ્યા બાદ ઘણાં વાચકોએ વર્ષ ૨૦૧૩માં જાન્યુઆરીમાં યોજાનારા મુંબઈ મેરેથોનમાં ભાગ લેવામાં રસ દાખવ્યો હતો અને મને એ માટેનું રજિસ્ટ્રેશન શરૂ થાય તેની જાણ કરવા કહ્યું હતું. ૪૨ કિલોમીટરની ફુલ મેરેથોન અને (જેમાં આ વર્ષે હું ભાગ લેવાનો છું એવી) ૨૧ કિલોમીટરની હાફ મેરેથોન માટેના રજિસ્ટ્રેશન શરૂ થઈ ગયા છે અને ૭ કિલોમીટરની ડ્રીમ રન શ્રેણીમાં ભાગવા માટેની નોંધણી ઓગષ્ટની ૨૧મી થી ઓનલાઈન http://www.procamrunning.in/scmm/ આ વેબસાઈટ પર શરૂ થશે. ઓફલાઈન નોંધણી માટેનું અરજી પત્ર અને અન્ય માહિતી પણ આપ આ જ વેબસાઈટ પર મેળવી શકશો. તો થઈ જાઓ દોડવા માટે તૈયાર! સી યુ ઓન 20-Jan-2013 @ 10th Mumbai Marathon!
લેબલ્સ:
'blog ne zarookhe thee',
'janmabhoomi pravasi',
'London Olympics 2012',
'Mumbai Marathon 2013',
'Olympics',
'suresh dalal',
'vikas ghanshyam nayak',
'vikas nayak'
આના પર સબ્સ્ક્રાઇબ કરો:
પોસ્ટ્સ (Atom)