ગુફામાં વિતાવેલી એ રાત કેટલી ઝડપથી વિતી ગઈ અને છતાંયે એ થોડા સમય માટે માણેલી નિદ્રા કેટલી મીઠી હતી! હું લગભગ સાડા આઠ વાગે ઉઠ્યો જ્યારે મોટા ભાગનાં ટ્રેકર્સ મિત્રો ઉઠીને ફ્રેશ થઈ ચૂક્યા હતાં.અમારે સવારે મહરાષ્ટ્રના દ્વિતીય ઉચ્ચ ગણાતા શિખર પાસે, 'કોંકણ કડા' નામની જગાએ જવાનું હતું.અમે બધા તૈયાર થઈ નિકળી પડ્યા સવારની ખુશનુમા તાજી હવાને શ્વાસમાં ભરતાં અને સુર્યના સુકોમળ તડકાને અંગ પર ઝીલતાં કોંકણ કડા જવા!
માર્ગમાં અપાર હરિયાળી અને સુંદરતા વેરાયેલાં હતાં. માર્ગ મુશ્કેલ ન હતો.(ખરૂં પૂછો તો રાત્રે અમે પસાર કરેલા માર્ગ જેવો જ આ માર્ગ હતો પણ રાત્રે ઘોર અંધારાને કારણે ભયાનક ભાસી રહેલો માર્ગ અમને અત્યારે અજવાળામાં બધું જોઈ શકવાને કારણે સાવ સરળ લાગી રહ્યો હતો!) માર્ગમાં ઠેરઠેર ઝાડીઝાંખરા વચ્ચે આવતા હતાં, જે હાથ વડે ખસેડી અમે ઊંચીનીચી ટેકરીઓ પરથી પસાર થતાં આગળ વધતા હતાં.માર્ગમાં કેટલીક જગાએ અમને મધમાખીઓ મળી અને તેમનાં ગણગણાટ સહિત તેઓ થોડા અંતર સુધી અમારી સાથે આગળ આવતી અને ફરી ગાયબ થઈ જતી.
અમને ડર લાગ્યો પણ કોઈનેય એકેય મધમાખી કરડી નહિં. શહેરમાં ક્યારેય ન જોયા હોય એવા કેટલાય રંગબેરંગી ફૂલો અમે માર્ગમાં જોયાં.કેટલાક આતિ સૂક્ષ્મ તો કેટલાક ઘણી બધી પાંખડીઓવાળા.એ પુષ્પોનું મધ ચૂસી રહેલાં કંઈકેટલાયે જંતુઓ પણ માર્ગમાં જોવા મળ્યા.મને કંઈક નવું જોઉં એ તરત બીજા ને 'wow' કહી દેખાડવાની આદત! અહિ મારું 'wow' 'wow' અટકતું જ નહોતું! સૌએ કેટલાંય મનમોહક ફોટા પાડ્યા.માર્ગમાં કેટલીક નાની નાની નદીઓ પણ આવી.અડધો-પોણો કલાક ચાલ્યા બાદ અમે 'કોંકણ કડા' પહોંચ્યા.
આ એક અતિ રમણીય જગા હતી જે જમીનથી લગભગ ૩૮૦૦ ફૂટની ઉંચાઈએ આવેલી હતી.ત્યાંથી જે દ્રષ્ય જોવા મળ્યુ એ શ્વાસ થંભાવી દેનારું હતું. તેની અપાર સુંદરતાના વર્ણન માટે શબ્દો ઓછા પડે. ઉંચાઈથી ડર લાગતો હોય તેવી વ્યક્તિનું તો ત્યાં કામ જ નહિં. અમે બધાએ પર્વતની ધાર પર સૂઈ જઈ નીચે દેખાતા પ્રદેશનાં દર્શન કર્યા જેથી અમે નિર્ભયપણે અને નજીકથી તેમજ સ્પષ્ટપણે ખીણનું સૌંદર્ય માણી શકીએ. અમે જે જગાએ હતા તેની સામે સહ્યાદ્રીની પર્વતમાળા દ્રષ્ટીમાન થઈ રહી હતી.ડાબી બાજુના પહાડ પરથી નાનાનાના જળધોધ ખાસ્સા અંતરને કારણે સફેદ લટકતી દોરી જેવા દેખાઈ રહ્યાં હતાં જ્યારે જમણી બાજુએ સારા એવા અંતર સુધી સપાટ મેદાન જેવો પ્રદેશ હતો.જ્યાં સુધી નજર જાય ત્યાં સુધી લીલોતરી જ લીલોતરી પથરાયેલી હતી.
આ જગાની એક લાક્ષણિકતા એ હતી કે અહિંથી તમે કંઈક વજનમાં હલકી વસ્તુ ઉપરથી નીચે નાંખો તો તે નીચે પડી જવાને બદલે ફરી હવામાં ઉપર આવે!ગુરુત્વાકર્ષણનો નિયમ અહિં ખોટો સાબિત થતો હતો!અમે કેટલાંય ફૂલો અને પાંદડા નીચે નાંખ્યા જે હવામાં તરતા તરતા ફરી પાછા ઉપર આવી પડતા જોઈ અમે ખૂબ નવાઈ પામ્યા!કેટલાક મિત્રોએ આ ઘટનાને કેમેરામાં વિડીઓ ફિલ્મ તરીકે ઝીલી પણ લીધી!
બીજી એક વિચિત્ર વસ્તુ એ જોવા મળી કે વાદળા છેક અમારી નજીક સુધી આવતાં પણ પર્વતની ધારથી અમુક ચોક્કસ અંતર સુધી જ! ત્યાંથી એ પાછા ફરી જતાં.તેઓ અમને સ્પર્શ કરી શકે એમ અમારી પાસે ન આવતા.
આ ઘટનાઓ પાછળ ચોક્કસ કોઈક વૈજ્ઞાનિક કારણ જવાબદાર હોવું જોઇએ પણ તેમણે અમને આશ્ચર્યચકિત કરી મૂક્યા એ ચોક્કસ!અહિં પ્રક્રુતિ સાથે અમે અમારા પણ પોતાના તેમજ સમૂહમાં અનેક ફોટાં પાડયાં.અહિં સારો એવો સમય પસાર કરી અમે ફરી ગુફા તરત જવા ચાલવું શરૂ કર્યું.
અમે ગુફામાં પહોંચ્યા ત્યારે અમારી સાથે કોંકણ કડા ન આવેલા મિત્રો તેમજ આવી ને જલ્દી પરત ફરેલા કેટલાક મિત્રો બધા માટે ખીચડી રાંધી રહ્યાં હતાં.કેટલાક લોકો હોય છે જ એવા સેવાભાવી! તેમને બીજાને માટે ખાવાનું બનાવી આપવું, બીજાની સેવા કરવી કે બીજાને મદદ કરવું ખૂબ ગમતું હોય છે અને તેઓ નિસ્વાર્થ ભાવે તેમની આ ફરજ નિભાવતા હોય છે.
મારે આજુબાજુ ફરી ક્યાંક મંદિર હોય તો ભગવાનનાં દર્શન કરવા હતા એટલે મેં બીજા ચાર-પાંચ મિત્રોને તૈયાર કર્યા અને અમે નિકળી પડ્યા આસપાસ કોઇ મંદિરની શોધમાં.
અમને થોડે જ દૂર એક સુંદર પુરાણું શિવ અને ગણેશ મંદિર મળી ગયું જેની આસપાસ કુદરતી સુંદરતા ખોબે ખોબે વેરાયેલી હતી.જાંબલી અને પીળા રંગનાં નાનાનાના પુષ્પો અને લીલાછમ ઝાડીઝાંખરાથી ઘેરાયેલા એ મંદિરમાં એક વર્ષો જૂનું શિવલિંગ, મોટો પથ્થરનો પોઠિયો અને કેસરી સિંદૂર રંગી ગણેશ મૂર્તિ હતાં. અમે દર્શન કરી મંદિરના પરિસરમાં લટાર મારી રહ્યાં હતાં ત્યાં ફરવા નીકળેલું બીજું એક ગ્રુપ અમારી પાસે આવી તેમણે જેની મુલાકાત લીધી હતી એવી એક નજીકમાં જ આવેલી બીજી ગુફા વિષે વાત કરવા લાગ્યું.તેમના કહેવા મુજબ અંધારી એવી તે ગુફા પાણીથી ભરેલી હતી અને તેમાં વચ્ચોવચ્ચ એક મોટું આદમકાય શિવલિંગ હતું. અમે અમારી જિજ્ઞાસા રોકી ન શક્યા અને તરત એ ગુફા અને શિવલિંગના દર્શનાર્થે રવાના થઈ ગયા.
આ જગાની મુલાકાત મારા હરિશ્ચંદ્ર ગઢનાં આ ટ્રેક પ્રવાસનો સૌથી યાદગાર અનુભવ બની રહી.
(એ યાદગાર અનુભવ તથા પરત યાત્રાનું રોચક વર્ણન આવતા અઠવાડિયાના આ ટ્રેક સિરીઝનાં અંતિમ બ્લોગમાં..ત્યાં સુધી આવજો!)
(ક્રમશ:)
ગુરુવાર, 26 નવેમ્બર, 2009
ગુરુવાર, 19 નવેમ્બર, 2009
હરિશ્ચન્દ્ર ગઢની ટ્રેક-સફરે...(ભાગ-3)
આ જગાનો પ્રભાવ એટલો સરસ હતો કે અમે બધાં ખૂબ સારી લાગણી અનુભવી રહ્યાં,અમારો બધો થાક ઉતરી ગયો અને અમે તાજામાજા થઈ આગળના પ્રવાસ માટે તૈયાર થઈ ગયાં.અમે ફરી ચાલવું શરૂ કર્યું અને લગભગ સાડાસાત વાગ્યાની આસપાસ અમે પહોંચ્યા અમારા બીજા 'પડાવ' પર.લગભગ સંપૂર્ણ કહી શકાય એવું અંધારું ફેલાઈ ગયું હતું.વરસાદ થોડો થોડો પડતો હતો - અટકતો હતો.વાદળાં અમારી આસપાસ રમી રહ્યાં હતાં (કે અમે વાદળાંની વચ્ચે રમી રહ્યાં હતાં!)મેં મશ્કરીમાં કહ્યું,"આપણે વાદળાંઓની વચ્ચે છીએ તો ચંદ્ર પણ અહિં ક્યાંક આજુબાજુમાં જ હોવો જોઇએ!" અને લો! ખરેખર ચાંદામામા ડોકાયા નજીકના જ આકાશમાં.રૂપેરી અને અદભૂત સૌંદર્ય મઢ્યો ચંદ્ર ખરેખર દીપી રહ્યો હતો એ આકાશમાં!અને હજી અમે બધાં તેનાં બરાબર દર્શન કરી શકીએ એ પહેલા તો તે ગાઢ ધુમ્મસ પાછળ ફરી લપાઈ ગયો!જાણે અમારી સાથે સંતાકૂકડી ન રમી રહ્યો હોય!
અમે થોડી વાર આરામ કર્યો. બધાએ પોતપોતાની ટોર્ચ કાઢી અને શરૂ થયો અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો.
અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો સૌથી વધુ રોમાંચક અને થોડો ભયજનક પણ હતો ! ભયજનક કારણકે અહીં ૭ વાગ્યાની આસપાસ જ રાત પડી ગઈ હતી અને એટલું અંધારું ફેલાઈ ગયેલું કે બાજુમાં ઉભેલા માણસનો ચહેરો પણ તમે જોઈ ન શકો. એટલે જ અમે ટોર્ચ કાઢી હતી ભય લાગવાનું બીજું કારણ એ હતું કે અમે જંગલમાં હતાં , પહાડ પર જ્યાં કોઈપણ પ્રાણી કે અજાણ્યું પશુ અમને માર્ગમાં મળી જઈ શકે એમ હતું!
અમારામાંના દરેક પાસે ટોર્ચ ન હતી એટલે અમે જૂથમા ચાલી રહ્યાં હતાં. જેની પાસે ટોર્ચ હતી એ તે જૂથનો આગેવાન! ત્રીજા તબક્કાનો માર્ગ ખૂબ મુશ્કેલ ન હતો (એ અમને બીજા દિવસે અજવાળામાં એ જ માર્ગે પાછા ફરતી વખતે સમજાયું!) પણ અંધારાએ જાણે અમને પજવવાનું નક્કી કર્યુ હતું! માર્ગના પહેલાં બે તબક્કામાં જેમ ફક્ત બે જૂથ હતાં, તેમ હવે ન હતું અને આ ઘણાં નાના મોટાં જૂથો વચ્ચેનું અંતર પણ સરખું ન હતુ. કેટલાક લોકો ખૂબ આગળ નીકળી ગયાં હતાં તો કેટલાંક ખૂબ પાછળ રહી ગયાં હતાં.
કેટલાંક સ્થળોએ તો લાઈન લાગી હતી! કારણ અંધારું ખૂબ હતું અને આ જગાઓ ખૂબ લપસણી હતી અને તેથી દરેક પગલું ખૂબ સંભાળીને મૂકવાની ફરજ પડતી હતી તો કેટલીક જગાઓએ ફક્ત બે-ત્ર્ણ જણાં રહી જતાં અન્ય ટ્રેકર્સ ન દેખાતાં તેમજ તેમનો અવાજ સુધ્ધા ન સંભળાતાં ડરના માર્યા, એ બે-ત્ર્ણ જણે, બીજા સભ્યો તેમની સાથે ન થઈ જાય ત્યાં સુધી એ જ જગાએ ઊભા રહેવું પડતું ! માર્ગ ઘણી ઊંચીનીચી ટેકરીઓ ભર્યો હતો જેમાં ઘણી જગાએ ગીચ ઝાડી આવતી તો કેટલીક જગાઓએ ખળખળ વહેતાં ઝરણાં અમારાં પગ પલાળી જતાં! એ ઝરણાનું ઠંડુ પાણી જ્યારે પગને સ્પર્શતું ત્યારે જે અનુભવ થતો એનો આનંદ કદાચ શબ્દોમાં નહિ વર્ણાવી શકાય! રાતની નિરવ શાંતીમાં ખળખળ વહેતાં ઝરણાંના પાણીનો ધ્વની પણ અતિ કર્ણપ્રિય સૂર રેલાવી રહ્યો હતો. સુંદર મજાની રાતમાં વરસાદ જાણે ઘડીક થંભી ફરી પાછો અમારી ખબર કાઢવાં આવી જતો કે અમે બધાં સુરક્ષિત તો છીએ ને ?
ઝાડીઝાંખરામાંથી પસાર થતી વખતે મને ખૂબ મજા પડતી! આ ડાળી-ઝાડી-ઝાંખરા માર્ગમાં એવી રીતે પથરાયેલાં હતાં કે તમારે આગળ વધવા બંને હાથનો ઉપયોગ કરી તેમને દૂર કરવા પડે ત્યારે જ આગળનો રસ્તો સાફ થાય! મને એ કરતી વેળાએ એવુ લાગી રહ્યું હતું જાણે હોલિવુડની કોઈ ફિલ્મનો હીરો હોઉં!(જુરાસિક પાર્ક યાદ છે? તેમાં આવાં ધણાં દ્રશ્યો હતાં!).ખબર નહિં કેમ પણ મને જરાયે ડર નહોતો લાગી રહ્યો, સાંજે પણ નહિં અને અત્યારે ઘોર અંધારી રાતે પણ નહિં! આજુબાજુ ચાલી રહેલાં માંરા કેટલાક ટ્રેકર મિત્રોની સ્થિતી એવી ન હતી. તેમની વાતચીતના કેટલાક અંશો સાંભળી તેમજ ટોર્ચની લાઈટમાં જેમનાં ચહેરા જોવા મળ્યાં તે પરથી હું અનુમાન લગાવી શક્યો કે તેઓ ડરી ગયાં હતાં! પણ મને ભય લાગી રહ્યો ન હતો ! હું તો એક સાચા પ્રકૃતિ પ્રેમીની જેમ આ રોમાંચક રાત્રિ- સફરને પેટ ભરીને માણી રહ્યો હતો.
માર્ગમાં મેં ઘણાં નવા મિત્રો બનાવ્યાં. નવાઈની વાત એ હતી કે અંધારા ને કારણે હું આ નવા મિત્રોના ચહેરા પણ જોઈ શકતો નહ્તો! ફક્ત એકબીજાનો અવાજ અમે સાંભળી શકતાં આવી જ એક મિત્ર બની અશ્વિનિ. અશ્વિનિ ખૂબજ બહાદુર હતી અને તેને આ પૂર્વે ઘણાં ટ્રેકસનો અનુભવ હતો. તે અમારા જૂથને ઘણી વાર દોરતી અને જેને ચાલવામાં -આગળ વધવામાં મુશ્કેલી પડી રહી હોય, તેને યોગ્ય ટિપ્સ તેમ જ પોતાન હાથનો આધાર આપી આગળ ધપવામાં મદદ કરતી. અશ્વિનિનો અવાજ તો મધુર હતો જ પણ બીજે દિવસે અજવાળામાં માલૂમ પડ્યું કે તે દેખાવે પણ સુંદર હતી!
હું ગાવાનો શોખીન છું અને મોટે ભાગે કંઈ ને કંઈ ગણગણતો રહેતો હોઉ છું (કેટલીક વારતો અચાનક જ ગાવાનું શરૂ કરી દેવા બદલ મારા મિત્રો મને ટોકતા પણ હોય છે!) પણ આ ટ્રેકમાં મારાં ઘણાં નવાં મિત્રો મારી સાથે ગાવામાં જોડાઈ જતાં!(અશ્વિની પણ બે-ચાર ગીતો મારી સાથે ગાવા લાગી હતી!) કેટલીક જગાઓએ મેં મારા મોબાઈલ પર સ્ટોર કરેલાં સુમધુર ગીતો પણ વગાડ્યાં જે મેં અને મારી સાથે ચાલી રહેલા મારા ટ્રેકર્સ મિત્રોએ મનભરીને માણ્યાં! કેટલાંક ગીતો આસપાસના વાતાવરણને તે સમયે એટલાં અનુરૂપ હતાં કે તે આજુબાજુની સુંદરતાં અને એ સમયના મૂડનો બરાબર પડધો પાડી રહ્યાં! આમ અમારી ટ્રેક યાત્રા સંગીતમય અને રસપ્રદ પણ બની રહી! ઘણાં ટ્રેકર્સ વારંવાર પડી જતાં કેટલાક આખેઆખાં નીચે બેસી જઈ આગળ સરકતાં અને કેટલાક માટે તો ફક્ત ચાલવું પણ જાણે થાકનાં કારણે અશક્ય બની રહ્યું!
પણ અમે બધાં આ રાત્રિ-યાત્રા માણી રહ્યાં હતાં એ ચોક્કસ!ઘણી વાર એવું બન્યું કે આગળ પહોંચી ગયેલાં કોઇક જૂથે કલાકેક સુધી પાછળ આવી રહેલા બીજા જૂથની રાહ જોવી પડી હોય.પણ આ સમયનો પહેલા જૂથનાં સભ્યો સદુપયોગ કરતાં એક બીજા સાથે વાતચીત કરી ઓળખાણ વધારવામાં.આખાં ટ્રેક પ્રવાસ-ચઢાણમાં ખૂબ મજા આવી.અત્યાર સુધીમાં અમે લગભગ ૯ ટેકરીઓ અને ૪-૫ ઝરણાં પાર કર્યા હતાં.
છેવટે અમે એક સપાટ મેદાન જેવાં પ્રદેશમાં પહોંચી ગયાં અને અમને ખ્યાલ આવી ગયો કે અમારું અંતિમ લક્ષ્ય - એ ગુફા જેમાં અમારે બધાએ સાથે રાત વિતાવવાની હતી (જેટલી રાત બાકી હતી એ!) એ હવે નજીકમાં જ હતી.લગભગ અઢી વાગે રાતે અમે ગુફામાં પહોંચ્યાં.ગુફા ખૂબ મોટી ન હતી પણ અમે બધાં (લગભગ ૪૦ જણ) એમાં સમાઈ જઈ શકીએ એટલી જગા એમાં ચોક્કસ હતી!અમે બધાં ગોઠવાઈ જવામાં વ્યસ્ત થઈ ગયાં જ્યારે ટ્રેકીંગ જૂથનાં મુખ્ય સભ્યો અમારા બધાં માટે રાતનું જમણ રાંધવામાં વ્યસ્ત થઈ ગયાં.તેઓ કેટલાં ઉત્સાહી અને શક્તિથી સભર હતાં!
અમારામાંના મોટા ભાગનાં ટ્રેકર્સ તો થાકીને ઠૂસ થઈ ગયાં હતાં અને રાહ જોઇ રહ્યાં હતાં કે ક્યારે ખાઈને સીધું લંબાવી દઈએ જમીન પર બિછાવેલી ચટાઈ પર!ટ્રેક-ડી ગ્રુપનાં મુખ્ય સભ્યોને દાદ આપવી પડે તેઓ આટલે ઉંચે સુધી પોર્ટેબલ સગડી લઈ આવ્યા હતાં અને ઘડી ભરમાં અમારા માટે તૈયાર હતું કાંદા-બટાટાનું શાક, રોટલી અને સુપ! ભૂખ એવી લાગેલી કે અમે તૂટી પડ્યાં ખોરાક પર! સાથે મળીને રાતનું એ સ્વાદિષ્ટ જમણ હરિશ્ચંદ્ર ગઢની એ ગુફામાં લેવાનો લ્હાવો અમે પેટ ભરીને માણ્યો - ત્યાં પેટાવેલી કેટલીક મીણબત્તીઓ તેમજ ટોર્ચીસનાં પ્રકાશમાં!
રાત્રિ ભોજન પતાવ્યાં બાદ લગભગ સાડાત્રણ-ચાર વાગે અમે સુઈ ગયાં. અમે બધાં જે રીતે એ ગુફામાં ગોઠવાઈ ગયેલાં એ જોવા લાયક દ્રષ્ય હતું! બધાં પોતાની સાથે જ ચટાઈ,ઓઢવાની ચાદર કે તૈયાર સ્લીપીંગ બેગ્સ લાવ્યાં હતાં તેનાં પર પડતાંવેત ઉંઘી ગયાં.અને આટલા કપરાં ચઢાણ અને આટલી વિકટ યાત્રા પછી થોડાં જ કલાકની પણ એ મીઠી નિદ્રા પણ અમે ખૂબ માણી!
(બીજા દિવસે સવારે કોંકણ કડા નામની સુંદર જગાએ વિતાવેલી કેટલીક મજેદાર ક્ષણો તેમજ પરત યાત્રાનું રોચક વર્ણન આ ટ્રેક સિરીઝનાં આવતા બ્લોગમાં...ત્યાં સુધી ટાટા!)
અમે થોડી વાર આરામ કર્યો. બધાએ પોતપોતાની ટોર્ચ કાઢી અને શરૂ થયો અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો.
અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો સૌથી વધુ રોમાંચક અને થોડો ભયજનક પણ હતો ! ભયજનક કારણકે અહીં ૭ વાગ્યાની આસપાસ જ રાત પડી ગઈ હતી અને એટલું અંધારું ફેલાઈ ગયેલું કે બાજુમાં ઉભેલા માણસનો ચહેરો પણ તમે જોઈ ન શકો. એટલે જ અમે ટોર્ચ કાઢી હતી ભય લાગવાનું બીજું કારણ એ હતું કે અમે જંગલમાં હતાં , પહાડ પર જ્યાં કોઈપણ પ્રાણી કે અજાણ્યું પશુ અમને માર્ગમાં મળી જઈ શકે એમ હતું!
અમારામાંના દરેક પાસે ટોર્ચ ન હતી એટલે અમે જૂથમા ચાલી રહ્યાં હતાં. જેની પાસે ટોર્ચ હતી એ તે જૂથનો આગેવાન! ત્રીજા તબક્કાનો માર્ગ ખૂબ મુશ્કેલ ન હતો (એ અમને બીજા દિવસે અજવાળામાં એ જ માર્ગે પાછા ફરતી વખતે સમજાયું!) પણ અંધારાએ જાણે અમને પજવવાનું નક્કી કર્યુ હતું! માર્ગના પહેલાં બે તબક્કામાં જેમ ફક્ત બે જૂથ હતાં, તેમ હવે ન હતું અને આ ઘણાં નાના મોટાં જૂથો વચ્ચેનું અંતર પણ સરખું ન હતુ. કેટલાક લોકો ખૂબ આગળ નીકળી ગયાં હતાં તો કેટલાંક ખૂબ પાછળ રહી ગયાં હતાં.
કેટલાંક સ્થળોએ તો લાઈન લાગી હતી! કારણ અંધારું ખૂબ હતું અને આ જગાઓ ખૂબ લપસણી હતી અને તેથી દરેક પગલું ખૂબ સંભાળીને મૂકવાની ફરજ પડતી હતી તો કેટલીક જગાઓએ ફક્ત બે-ત્ર્ણ જણાં રહી જતાં અન્ય ટ્રેકર્સ ન દેખાતાં તેમજ તેમનો અવાજ સુધ્ધા ન સંભળાતાં ડરના માર્યા, એ બે-ત્ર્ણ જણે, બીજા સભ્યો તેમની સાથે ન થઈ જાય ત્યાં સુધી એ જ જગાએ ઊભા રહેવું પડતું ! માર્ગ ઘણી ઊંચીનીચી ટેકરીઓ ભર્યો હતો જેમાં ઘણી જગાએ ગીચ ઝાડી આવતી તો કેટલીક જગાઓએ ખળખળ વહેતાં ઝરણાં અમારાં પગ પલાળી જતાં! એ ઝરણાનું ઠંડુ પાણી જ્યારે પગને સ્પર્શતું ત્યારે જે અનુભવ થતો એનો આનંદ કદાચ શબ્દોમાં નહિ વર્ણાવી શકાય! રાતની નિરવ શાંતીમાં ખળખળ વહેતાં ઝરણાંના પાણીનો ધ્વની પણ અતિ કર્ણપ્રિય સૂર રેલાવી રહ્યો હતો. સુંદર મજાની રાતમાં વરસાદ જાણે ઘડીક થંભી ફરી પાછો અમારી ખબર કાઢવાં આવી જતો કે અમે બધાં સુરક્ષિત તો છીએ ને ?
ઝાડીઝાંખરામાંથી પસાર થતી વખતે મને ખૂબ મજા પડતી! આ ડાળી-ઝાડી-ઝાંખરા માર્ગમાં એવી રીતે પથરાયેલાં હતાં કે તમારે આગળ વધવા બંને હાથનો ઉપયોગ કરી તેમને દૂર કરવા પડે ત્યારે જ આગળનો રસ્તો સાફ થાય! મને એ કરતી વેળાએ એવુ લાગી રહ્યું હતું જાણે હોલિવુડની કોઈ ફિલ્મનો હીરો હોઉં!(જુરાસિક પાર્ક યાદ છે? તેમાં આવાં ધણાં દ્રશ્યો હતાં!).ખબર નહિં કેમ પણ મને જરાયે ડર નહોતો લાગી રહ્યો, સાંજે પણ નહિં અને અત્યારે ઘોર અંધારી રાતે પણ નહિં! આજુબાજુ ચાલી રહેલાં માંરા કેટલાક ટ્રેકર મિત્રોની સ્થિતી એવી ન હતી. તેમની વાતચીતના કેટલાક અંશો સાંભળી તેમજ ટોર્ચની લાઈટમાં જેમનાં ચહેરા જોવા મળ્યાં તે પરથી હું અનુમાન લગાવી શક્યો કે તેઓ ડરી ગયાં હતાં! પણ મને ભય લાગી રહ્યો ન હતો ! હું તો એક સાચા પ્રકૃતિ પ્રેમીની જેમ આ રોમાંચક રાત્રિ- સફરને પેટ ભરીને માણી રહ્યો હતો.
માર્ગમાં મેં ઘણાં નવા મિત્રો બનાવ્યાં. નવાઈની વાત એ હતી કે અંધારા ને કારણે હું આ નવા મિત્રોના ચહેરા પણ જોઈ શકતો નહ્તો! ફક્ત એકબીજાનો અવાજ અમે સાંભળી શકતાં આવી જ એક મિત્ર બની અશ્વિનિ. અશ્વિનિ ખૂબજ બહાદુર હતી અને તેને આ પૂર્વે ઘણાં ટ્રેકસનો અનુભવ હતો. તે અમારા જૂથને ઘણી વાર દોરતી અને જેને ચાલવામાં -આગળ વધવામાં મુશ્કેલી પડી રહી હોય, તેને યોગ્ય ટિપ્સ તેમ જ પોતાન હાથનો આધાર આપી આગળ ધપવામાં મદદ કરતી. અશ્વિનિનો અવાજ તો મધુર હતો જ પણ બીજે દિવસે અજવાળામાં માલૂમ પડ્યું કે તે દેખાવે પણ સુંદર હતી!
હું ગાવાનો શોખીન છું અને મોટે ભાગે કંઈ ને કંઈ ગણગણતો રહેતો હોઉ છું (કેટલીક વારતો અચાનક જ ગાવાનું શરૂ કરી દેવા બદલ મારા મિત્રો મને ટોકતા પણ હોય છે!) પણ આ ટ્રેકમાં મારાં ઘણાં નવાં મિત્રો મારી સાથે ગાવામાં જોડાઈ જતાં!(અશ્વિની પણ બે-ચાર ગીતો મારી સાથે ગાવા લાગી હતી!) કેટલીક જગાઓએ મેં મારા મોબાઈલ પર સ્ટોર કરેલાં સુમધુર ગીતો પણ વગાડ્યાં જે મેં અને મારી સાથે ચાલી રહેલા મારા ટ્રેકર્સ મિત્રોએ મનભરીને માણ્યાં! કેટલાંક ગીતો આસપાસના વાતાવરણને તે સમયે એટલાં અનુરૂપ હતાં કે તે આજુબાજુની સુંદરતાં અને એ સમયના મૂડનો બરાબર પડધો પાડી રહ્યાં! આમ અમારી ટ્રેક યાત્રા સંગીતમય અને રસપ્રદ પણ બની રહી! ઘણાં ટ્રેકર્સ વારંવાર પડી જતાં કેટલાક આખેઆખાં નીચે બેસી જઈ આગળ સરકતાં અને કેટલાક માટે તો ફક્ત ચાલવું પણ જાણે થાકનાં કારણે અશક્ય બની રહ્યું!
પણ અમે બધાં આ રાત્રિ-યાત્રા માણી રહ્યાં હતાં એ ચોક્કસ!ઘણી વાર એવું બન્યું કે આગળ પહોંચી ગયેલાં કોઇક જૂથે કલાકેક સુધી પાછળ આવી રહેલા બીજા જૂથની રાહ જોવી પડી હોય.પણ આ સમયનો પહેલા જૂથનાં સભ્યો સદુપયોગ કરતાં એક બીજા સાથે વાતચીત કરી ઓળખાણ વધારવામાં.આખાં ટ્રેક પ્રવાસ-ચઢાણમાં ખૂબ મજા આવી.અત્યાર સુધીમાં અમે લગભગ ૯ ટેકરીઓ અને ૪-૫ ઝરણાં પાર કર્યા હતાં.
છેવટે અમે એક સપાટ મેદાન જેવાં પ્રદેશમાં પહોંચી ગયાં અને અમને ખ્યાલ આવી ગયો કે અમારું અંતિમ લક્ષ્ય - એ ગુફા જેમાં અમારે બધાએ સાથે રાત વિતાવવાની હતી (જેટલી રાત બાકી હતી એ!) એ હવે નજીકમાં જ હતી.લગભગ અઢી વાગે રાતે અમે ગુફામાં પહોંચ્યાં.ગુફા ખૂબ મોટી ન હતી પણ અમે બધાં (લગભગ ૪૦ જણ) એમાં સમાઈ જઈ શકીએ એટલી જગા એમાં ચોક્કસ હતી!અમે બધાં ગોઠવાઈ જવામાં વ્યસ્ત થઈ ગયાં જ્યારે ટ્રેકીંગ જૂથનાં મુખ્ય સભ્યો અમારા બધાં માટે રાતનું જમણ રાંધવામાં વ્યસ્ત થઈ ગયાં.તેઓ કેટલાં ઉત્સાહી અને શક્તિથી સભર હતાં!
અમારામાંના મોટા ભાગનાં ટ્રેકર્સ તો થાકીને ઠૂસ થઈ ગયાં હતાં અને રાહ જોઇ રહ્યાં હતાં કે ક્યારે ખાઈને સીધું લંબાવી દઈએ જમીન પર બિછાવેલી ચટાઈ પર!ટ્રેક-ડી ગ્રુપનાં મુખ્ય સભ્યોને દાદ આપવી પડે તેઓ આટલે ઉંચે સુધી પોર્ટેબલ સગડી લઈ આવ્યા હતાં અને ઘડી ભરમાં અમારા માટે તૈયાર હતું કાંદા-બટાટાનું શાક, રોટલી અને સુપ! ભૂખ એવી લાગેલી કે અમે તૂટી પડ્યાં ખોરાક પર! સાથે મળીને રાતનું એ સ્વાદિષ્ટ જમણ હરિશ્ચંદ્ર ગઢની એ ગુફામાં લેવાનો લ્હાવો અમે પેટ ભરીને માણ્યો - ત્યાં પેટાવેલી કેટલીક મીણબત્તીઓ તેમજ ટોર્ચીસનાં પ્રકાશમાં!
રાત્રિ ભોજન પતાવ્યાં બાદ લગભગ સાડાત્રણ-ચાર વાગે અમે સુઈ ગયાં. અમે બધાં જે રીતે એ ગુફામાં ગોઠવાઈ ગયેલાં એ જોવા લાયક દ્રષ્ય હતું! બધાં પોતાની સાથે જ ચટાઈ,ઓઢવાની ચાદર કે તૈયાર સ્લીપીંગ બેગ્સ લાવ્યાં હતાં તેનાં પર પડતાંવેત ઉંઘી ગયાં.અને આટલા કપરાં ચઢાણ અને આટલી વિકટ યાત્રા પછી થોડાં જ કલાકની પણ એ મીઠી નિદ્રા પણ અમે ખૂબ માણી!
(બીજા દિવસે સવારે કોંકણ કડા નામની સુંદર જગાએ વિતાવેલી કેટલીક મજેદાર ક્ષણો તેમજ પરત યાત્રાનું રોચક વર્ણન આ ટ્રેક સિરીઝનાં આવતા બ્લોગમાં...ત્યાં સુધી ટાટા!)
લેબલ્સ:
"Harishchandra Gadh",
green,
Nature,
Trek,
Trekking
મંગળવાર, 10 નવેમ્બર, 2009
હરિશ્ચન્દ્ર ગઢની ટ્રેક-સફરે...(ભાગ-૨)
અમે અમારી હરિશ્વંદ્ર્ગઢની ટ્રેક શરૂ કરી લગભગ ૪ વાગ્યે સાંજે - ભારે ઉત્સાહ અને ઉંમગભેર - અમારા ભીરુ વાદળોની સાથે! વાતાવરણ મનમોહક હતું અને અમે બધાં ભારે ઉત્સાહિત અને પ્રફુલ્લિત હતાં.ધગશ અને શક્તિ સાથે અમે ત્રણ જૂથમાં ટ્રેકની શરૂઆત કરી.પહેલાં જૂથમાં સૌથી વધુ તરવરિયા અને અનુભવી ટ્રેકર્સ હતાં જેઓ સૌથી વધુ ઝડપે આગળ વધી રહ્યાં હતાં,બીજા જૂથમાં મારો અને મારા મુંબઈવાસી મિત્રોનો સમાવેશ થતો હતો તેમજ ત્રીજા અને છેલ્લા જૂથમાં ધીમે ચાલનારાં પણ ઉત્સાહમાં જરાય પાછાં ન પડે તેવા ટ્રેકર્સનો સમાવેશ થતો હતો.
આ પ્રમાણે જૂથમાં અને એક સાથે ન ચાલવું ઘણી વાર ટ્રેકમાં જરૂરી બની જાય છે કારણ પગદંડી સમાન માર્ગ એટલો સાંકડો હોય કે બધાં એક સાથે ચાલી જ ન શકે.અમે કુલ ૪૦ જણ હતાં આ ટ્રેકમાં - જેમાં ૨૫ યુવાનો અને ૧૫ યુવતિઓ હતાં. એક તો ૪૦ વર્ષથી પણ વધુ વયનાં મહિલા પણ અમારી સાથે હતાં જેમનાં સ્ફૂર્તિ અને ધગશ કાબેલેતારિફ હતાં.તેમણે આ અતિ મુશ્કેલ અને વિકટ ટ્રેક પર આવવાનું નક્કી કર્યું એ જ આશ્ચર્યકારક હતું!
લગભગ અડધો કલાક ચાલ્યા હોઇશું ત્યારબાદ જંગલ શરૂ થયું.ચારેબાજુ લીલોતરી હતી અને ઝરમર ઝરમર વરસાદ પણ પડી રહ્યો હતો.અમારો માર્ગ અમે વચ્ચે આવતાં ઝાડીઝાંખરા,ઝાડ્પાન તેમજ ડાળીઓ દૂર કરતાં કરતાં કાપી રહ્યાં હતાં.મને એવો અનુભવ થઈ રહ્યો હતો જાણે હું ખરેખર નિસર્ગનાં ખોળામાં રમી રહ્યો હોઉં!માર્ગની ભૂમિ સપાટ કે સીધી નહોતી.માર્ગમાં નાનામોટા અનેક પત્થરો પરથી પસાર થઈ અમે આગળ વધી રહ્યાં હતાં.(ઇશ્વરકૃપાથી એ પત્થરો મોટા હોવા છતાં ગોળમટોળ અને ચપટાં હતાં, અણીદાર કે ખરબચડાં નહિં!) લગભગ દોઢ કલાક સુધી અમે આ જંગલ જેવા માર્ગ પર ચાલતા તો ઘડીક ઉપર ચઢતાં આગળ ધપતાં રહ્યાં.આખાં માર્ગમાં વનરાજી ખૂબ મોહક રીતે પથરાયેલી જોવા મળી. પીળાં રંગનાં નાનાંનાનાં ફૂલો આખા માર્ગમાં ઠેરઠેર પથરાયેલાં જોવા મળ્યાં.મારા જૂથે દોઢ કલાક દરમ્યાન ફક્ત એક વાર વિરામ લીધો હતો એક અતિ સુંદર જગાએ જ્યાં રોકાઈ અમે ઘણાંબધાં ફોટા પાડ્યાં.અમારા માર્ગમાંનું જંગલ અતિ સુંદર, ગાઢ અને ઉંડું હતું. ટ્રેકનાં એ સમયગાળા દરમ્યાન જંગલમાં જે વાતાવરણ અને પરિસર જોયાં અને અનુભવ્યાં તેની સ્મૃતિ મારા માનસપટ પર હજી એવીને એવીજ અંકાયેલી છે!
દોઢ-બે કલાક ચાલ્યા બાદ અમારો પ્રથમ પડાવ આવ્યો જ્યાં અમારે ત્રણે જૂથોએ ભેગા થવાનું હતું.પહેલું જૂથ તો અમારી પહેલાં ત્યાં પહોંચી જ ગયું હતું અને અમારા ત્યાં પહોંચ્યા બાદ થોડી જ વારમાં છેલ્લું જૂથ પણ ત્યાં આવી પહોંચ્યું. અમે બધાંએ ત્યાં થોડો આરામ કર્યો, ફોટા પાડ્યાં અને એકબીજા સાથે વાતચીત કરી.વાતાવરણ ધૂમ્મસ ભર્યું અને ધૂંધળું હતું.વરસાદ પણ પડી રહ્યો હતો.
હવે અમારી ટ્રેકનો મુશ્કેલ તબક્કો શરૂ થયો.માર્ગમાં આગળ ભીનાં ખડક આવ્યાં જે વરસાદનાં પાણીથી ભીનાં તો થયા જ હતાં પણ તેમણે લપસણી લીલનાં વાધા પણ પહેર્યા હતાં!કેટલાક ખડકો તો સીધા પણ હતાં જેમનાં પરથી ચાલીને જતી વખતે પકડવા માટે આજુબાજુમાં કંઈ આધાર માટે પણ મળે તેમ નહોતું.તેમનાં પર ઉભા રહેવું કે તેમનાં પરથી પસાર થવું અતિ વિકટ હતું.અમારે બધાએ ખૂબ સાવધાનીપૂર્વક અને એકબીજાની મદદ લઈને આ ખડક પસાર કરવા પડ્યા.પણ અહિં અમને 'ટીમવર્ક' ના પાઠ શિખવા મળ્યાં અને બધાં એકબીજાને ખૂબ સારી રીતે મદદ કરી રહ્યાં હતાં.મુંબઈ અને પુણે ના ટ્રેકર્સ જેવો કોઇ ભેદ રહ્યો નહિં!
અમે બધાંએ એક્બીજાને હાથ આપી, ખડક પર પગલાં કઈ રીતે મુકવા અને કઈ કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું એ વિશે યોગ્ય ટીપ્સ આપી એ મુશ્કેલ પટ્ટો પસાર કર્યો. અમારા જૂથે ખડક પસાર કરતી વેળાએ દોરડાંનો ઉપયોગ કર્યો નહોતો પણ પહેલાં જૂથ પાસે ટ્રેકમાં મદદરૂપ થઈ શકે એવું દોરડું હતું જેનો ઉપયોગ કેટલાક લોકો એ કર્યો પણ ખરો.આગળ બીજા ૩-૪ ઠેકાણે પગથિયાં આવ્યા અને કેટલીક જગાઓએ લોખંડની રેલિંગ પણ હતી જેનો આધાર લઈ વ્યક્તિ આગળ વધી શકે પણ આ રેલિંગ જે જગાઓએ હતી તે પણ ભયમુક્ત તો નહોતી જ.ફક્ત રેલિંગના કારણે વ્યક્તિ નો ડર સહેજ ઓછો ચોક્કસ થઈ જાય. પણ આવી રેલિંગ સમગ્ર માર્ગમાં બધાં જ ભયજનક સ્થાનો પાસે ન હતી.અમારામાંના કેટ્લાક વારંવાર પડી જતાં ફરી ઉભા થઈ આગળ ચાલતાં ફરી પડી જતાં અને ફરી ઉભા થઈ આગળ વધતાં.કેટલાકે તો પોતાની જાતને આવી મુશ્કેલ ટ્રેક પર આવવા માટે ગાળો પણ આપી!(પણ મને ખાતરી છે તેઓ એ વખતે ગંભીર નહોતાં!)
કેટલાક તો રડી પણ પડ્યા(છોકરીઓ જ તો વળી!) એવી જગાઓએ જ્યાં માર્ગ એટલો સાંકડો અને સીધો ઢોળાવવાળો હતો કે તમારો પગ સહેજ આડોઅવળો થયો કે તમે બીજીજ ક્ષણે ખીણમાં જઈ પહોંચો એમ હતું!એ ખીણ એટલી ભયંકર હતી કે આ લખતી વખતે હું જ્યારે એ વિશે યાદ કરું છું ત્યારે આ ક્ષણે પણ મારા શરીરમાંથી રોમાંચની એક લહેર પસાર થઈ જાય છે! અને આવી તો કંઈ કેટલીય જગાઓ અમે પસાર કરી આ ટ્રેક દરમ્યાન!આખરે અમે એવા એક સપાટ મેદાન જેવા પ્રદેશ પર પહોંચી ગયા જ્યાંથી નીચે દેખાઈ રહેલું દ્રશ્ય હ્રદયંગમ અને અપાર અપાર સુંદર હતું.અહિંથી આખી સહ્યાદ્રીની હારમાળા દેખાઈ રહી હતી.(હવે આ જરા અતિશયોક્તિ થઈ!)અને કુદરતી સૌંદર્ય ... ન પૂછો વાત!હું એ શબ્દોમાં નહિં વર્ણવી શકું.એ સાંજનો આકાશનો એ મનભાવન રંગ કદાચ મેં આ પહેલા કદિયે નિહાળ્યો નહોતો!વિખરાયેલા વાદળાં જાણે એ નૈસર્ગિક અપ્રતિમ સુંદર ચિત્રની શોભા વધારી રહ્યાં હતાં!
આ જગાનો પ્રભાવ એટલો સરસ હતો કે અમે બધાં ખૂબ સારી લાગણી અનુભવી રહ્યાં,અમારો બધો થાક ઉતરી ગયો અને અમે તાજામાજા થઈ આગળના પ્રવાસ માટે તૈયાર થઈ ગયાં.અમે ફરી ચાલવું શરૂ કર્યું અને લગભગ સાડાસાત વાગ્યાની આસપાસ અમે પહોંચ્યા અમારા બીજા 'પડાવ' પર.લગભગ સંપૂર્ણ કહી શકાય એવું અંધારું ફેલાઈ ગયું હતું.વરસાદ થોડો થોડો પડતો હતો - અટકતો હતો.વાદળાં અમારી આસપાસ રમી રહ્યાં હતાં (કે અમે વાદળાંની વચ્ચે રમી રહ્યાં હતાં!)મેં મશ્કરીમાં કહ્યું,"આપણે વાદળાંઓની વચ્ચે છીએ તો ચંદ્ર પણ અહિં ક્યાંક આજુબાજુમાં જ હોવો જોઇએ!" અને લો! ખરેખર ચાંદામામા ડોકાયા નજીકના જ આકાશમાં.રૂપેરી અને અદભૂત સૌંદર્ય મઢ્યો ચંદ્ર ખરેખર દીપી રહ્યો હતો એ આકાશમાં!અને હજી અમે બધાં તેનાં બરાબર દર્શન કરી શકીએ એ પહેલા તો તે ગાઢ ધુમ્મસ પાછળ ફરી લપાઈ ગયો!જાણે અમારી સાથે સંતાકૂકડી ન રમી રહ્યો હોય!
અમે થોડી વાર આરામ કર્યો. બધાએ પોતપોતાની ટોર્ચ કાઢી અને શરૂ થયો અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો.
(રાત્રિનાં ટ્રેક-પ્રવાસનું વર્ણન થોડાં વધુ ફોટા સાથે હવે પછીનાં બ્લોગમાં! ત્યાં સુધી રાહ જુઓ!!!)
આ પ્રમાણે જૂથમાં અને એક સાથે ન ચાલવું ઘણી વાર ટ્રેકમાં જરૂરી બની જાય છે કારણ પગદંડી સમાન માર્ગ એટલો સાંકડો હોય કે બધાં એક સાથે ચાલી જ ન શકે.અમે કુલ ૪૦ જણ હતાં આ ટ્રેકમાં - જેમાં ૨૫ યુવાનો અને ૧૫ યુવતિઓ હતાં. એક તો ૪૦ વર્ષથી પણ વધુ વયનાં મહિલા પણ અમારી સાથે હતાં જેમનાં સ્ફૂર્તિ અને ધગશ કાબેલેતારિફ હતાં.તેમણે આ અતિ મુશ્કેલ અને વિકટ ટ્રેક પર આવવાનું નક્કી કર્યું એ જ આશ્ચર્યકારક હતું!
લગભગ અડધો કલાક ચાલ્યા હોઇશું ત્યારબાદ જંગલ શરૂ થયું.ચારેબાજુ લીલોતરી હતી અને ઝરમર ઝરમર વરસાદ પણ પડી રહ્યો હતો.અમારો માર્ગ અમે વચ્ચે આવતાં ઝાડીઝાંખરા,ઝાડ્પાન તેમજ ડાળીઓ દૂર કરતાં કરતાં કાપી રહ્યાં હતાં.મને એવો અનુભવ થઈ રહ્યો હતો જાણે હું ખરેખર નિસર્ગનાં ખોળામાં રમી રહ્યો હોઉં!માર્ગની ભૂમિ સપાટ કે સીધી નહોતી.માર્ગમાં નાનામોટા અનેક પત્થરો પરથી પસાર થઈ અમે આગળ વધી રહ્યાં હતાં.(ઇશ્વરકૃપાથી એ પત્થરો મોટા હોવા છતાં ગોળમટોળ અને ચપટાં હતાં, અણીદાર કે ખરબચડાં નહિં!) લગભગ દોઢ કલાક સુધી અમે આ જંગલ જેવા માર્ગ પર ચાલતા તો ઘડીક ઉપર ચઢતાં આગળ ધપતાં રહ્યાં.આખાં માર્ગમાં વનરાજી ખૂબ મોહક રીતે પથરાયેલી જોવા મળી. પીળાં રંગનાં નાનાંનાનાં ફૂલો આખા માર્ગમાં ઠેરઠેર પથરાયેલાં જોવા મળ્યાં.મારા જૂથે દોઢ કલાક દરમ્યાન ફક્ત એક વાર વિરામ લીધો હતો એક અતિ સુંદર જગાએ જ્યાં રોકાઈ અમે ઘણાંબધાં ફોટા પાડ્યાં.અમારા માર્ગમાંનું જંગલ અતિ સુંદર, ગાઢ અને ઉંડું હતું. ટ્રેકનાં એ સમયગાળા દરમ્યાન જંગલમાં જે વાતાવરણ અને પરિસર જોયાં અને અનુભવ્યાં તેની સ્મૃતિ મારા માનસપટ પર હજી એવીને એવીજ અંકાયેલી છે!
દોઢ-બે કલાક ચાલ્યા બાદ અમારો પ્રથમ પડાવ આવ્યો જ્યાં અમારે ત્રણે જૂથોએ ભેગા થવાનું હતું.પહેલું જૂથ તો અમારી પહેલાં ત્યાં પહોંચી જ ગયું હતું અને અમારા ત્યાં પહોંચ્યા બાદ થોડી જ વારમાં છેલ્લું જૂથ પણ ત્યાં આવી પહોંચ્યું. અમે બધાંએ ત્યાં થોડો આરામ કર્યો, ફોટા પાડ્યાં અને એકબીજા સાથે વાતચીત કરી.વાતાવરણ ધૂમ્મસ ભર્યું અને ધૂંધળું હતું.વરસાદ પણ પડી રહ્યો હતો.
હવે અમારી ટ્રેકનો મુશ્કેલ તબક્કો શરૂ થયો.માર્ગમાં આગળ ભીનાં ખડક આવ્યાં જે વરસાદનાં પાણીથી ભીનાં તો થયા જ હતાં પણ તેમણે લપસણી લીલનાં વાધા પણ પહેર્યા હતાં!કેટલાક ખડકો તો સીધા પણ હતાં જેમનાં પરથી ચાલીને જતી વખતે પકડવા માટે આજુબાજુમાં કંઈ આધાર માટે પણ મળે તેમ નહોતું.તેમનાં પર ઉભા રહેવું કે તેમનાં પરથી પસાર થવું અતિ વિકટ હતું.અમારે બધાએ ખૂબ સાવધાનીપૂર્વક અને એકબીજાની મદદ લઈને આ ખડક પસાર કરવા પડ્યા.પણ અહિં અમને 'ટીમવર્ક' ના પાઠ શિખવા મળ્યાં અને બધાં એકબીજાને ખૂબ સારી રીતે મદદ કરી રહ્યાં હતાં.મુંબઈ અને પુણે ના ટ્રેકર્સ જેવો કોઇ ભેદ રહ્યો નહિં!
અમે બધાંએ એક્બીજાને હાથ આપી, ખડક પર પગલાં કઈ રીતે મુકવા અને કઈ કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું એ વિશે યોગ્ય ટીપ્સ આપી એ મુશ્કેલ પટ્ટો પસાર કર્યો. અમારા જૂથે ખડક પસાર કરતી વેળાએ દોરડાંનો ઉપયોગ કર્યો નહોતો પણ પહેલાં જૂથ પાસે ટ્રેકમાં મદદરૂપ થઈ શકે એવું દોરડું હતું જેનો ઉપયોગ કેટલાક લોકો એ કર્યો પણ ખરો.આગળ બીજા ૩-૪ ઠેકાણે પગથિયાં આવ્યા અને કેટલીક જગાઓએ લોખંડની રેલિંગ પણ હતી જેનો આધાર લઈ વ્યક્તિ આગળ વધી શકે પણ આ રેલિંગ જે જગાઓએ હતી તે પણ ભયમુક્ત તો નહોતી જ.ફક્ત રેલિંગના કારણે વ્યક્તિ નો ડર સહેજ ઓછો ચોક્કસ થઈ જાય. પણ આવી રેલિંગ સમગ્ર માર્ગમાં બધાં જ ભયજનક સ્થાનો પાસે ન હતી.અમારામાંના કેટ્લાક વારંવાર પડી જતાં ફરી ઉભા થઈ આગળ ચાલતાં ફરી પડી જતાં અને ફરી ઉભા થઈ આગળ વધતાં.કેટલાકે તો પોતાની જાતને આવી મુશ્કેલ ટ્રેક પર આવવા માટે ગાળો પણ આપી!(પણ મને ખાતરી છે તેઓ એ વખતે ગંભીર નહોતાં!)
કેટલાક તો રડી પણ પડ્યા(છોકરીઓ જ તો વળી!) એવી જગાઓએ જ્યાં માર્ગ એટલો સાંકડો અને સીધો ઢોળાવવાળો હતો કે તમારો પગ સહેજ આડોઅવળો થયો કે તમે બીજીજ ક્ષણે ખીણમાં જઈ પહોંચો એમ હતું!એ ખીણ એટલી ભયંકર હતી કે આ લખતી વખતે હું જ્યારે એ વિશે યાદ કરું છું ત્યારે આ ક્ષણે પણ મારા શરીરમાંથી રોમાંચની એક લહેર પસાર થઈ જાય છે! અને આવી તો કંઈ કેટલીય જગાઓ અમે પસાર કરી આ ટ્રેક દરમ્યાન!આખરે અમે એવા એક સપાટ મેદાન જેવા પ્રદેશ પર પહોંચી ગયા જ્યાંથી નીચે દેખાઈ રહેલું દ્રશ્ય હ્રદયંગમ અને અપાર અપાર સુંદર હતું.અહિંથી આખી સહ્યાદ્રીની હારમાળા દેખાઈ રહી હતી.(હવે આ જરા અતિશયોક્તિ થઈ!)અને કુદરતી સૌંદર્ય ... ન પૂછો વાત!હું એ શબ્દોમાં નહિં વર્ણવી શકું.એ સાંજનો આકાશનો એ મનભાવન રંગ કદાચ મેં આ પહેલા કદિયે નિહાળ્યો નહોતો!વિખરાયેલા વાદળાં જાણે એ નૈસર્ગિક અપ્રતિમ સુંદર ચિત્રની શોભા વધારી રહ્યાં હતાં!
આ જગાનો પ્રભાવ એટલો સરસ હતો કે અમે બધાં ખૂબ સારી લાગણી અનુભવી રહ્યાં,અમારો બધો થાક ઉતરી ગયો અને અમે તાજામાજા થઈ આગળના પ્રવાસ માટે તૈયાર થઈ ગયાં.અમે ફરી ચાલવું શરૂ કર્યું અને લગભગ સાડાસાત વાગ્યાની આસપાસ અમે પહોંચ્યા અમારા બીજા 'પડાવ' પર.લગભગ સંપૂર્ણ કહી શકાય એવું અંધારું ફેલાઈ ગયું હતું.વરસાદ થોડો થોડો પડતો હતો - અટકતો હતો.વાદળાં અમારી આસપાસ રમી રહ્યાં હતાં (કે અમે વાદળાંની વચ્ચે રમી રહ્યાં હતાં!)મેં મશ્કરીમાં કહ્યું,"આપણે વાદળાંઓની વચ્ચે છીએ તો ચંદ્ર પણ અહિં ક્યાંક આજુબાજુમાં જ હોવો જોઇએ!" અને લો! ખરેખર ચાંદામામા ડોકાયા નજીકના જ આકાશમાં.રૂપેરી અને અદભૂત સૌંદર્ય મઢ્યો ચંદ્ર ખરેખર દીપી રહ્યો હતો એ આકાશમાં!અને હજી અમે બધાં તેનાં બરાબર દર્શન કરી શકીએ એ પહેલા તો તે ગાઢ ધુમ્મસ પાછળ ફરી લપાઈ ગયો!જાણે અમારી સાથે સંતાકૂકડી ન રમી રહ્યો હોય!
અમે થોડી વાર આરામ કર્યો. બધાએ પોતપોતાની ટોર્ચ કાઢી અને શરૂ થયો અમારા ટ્રેકનો ત્રીજો તબક્કો.
(રાત્રિનાં ટ્રેક-પ્રવાસનું વર્ણન થોડાં વધુ ફોટા સાથે હવે પછીનાં બ્લોગમાં! ત્યાં સુધી રાહ જુઓ!!!)
લેબલ્સ:
"Harishchandra Gadh",
Nature,
Trek,
Trekking
આના પર સબ્સ્ક્રાઇબ કરો:
પોસ્ટ્સ (Atom)